Iets dat veel modelspoor bouwers bezig houd en wat vele als de uitdaging van de hobby zien… Is het zo realistisch mogelijk maken van de scenery.
Maar wat maakt nu het verschil in het maken van scenery, wat zorgt er voor dat het er realistisch uit ziet ?
In dit artikel kijken we naar de 3 elementen van realistische scenery en geef ik je tips om deze elementen op jouw modelspoorbaan toe te gaan passen.
Maar mischien nog wel belangrijk in het maken van scenery dan deze 3 elementen is geduld! De kans dat je scenery in één keer helemaal super uit ziet is vrij klein. En juist de mooiste modelspoorbanen zijn tot stand gekomen door constant nieuwe dingen te proberen, te falen en weer opnieuw te beginnen. Wordt dus niet boos op jezelf als het niet in één keer lukt, het mooie aan scenery is dat je rustig aan weer opnieuw kunt beginnen!
Element 1: Vorm
Het eerste element is vorm, de vorm van het landschap dus. Als je kijkt naar de natuur is eigenlijk geen enkel stuk land echt kaasrecht en plat, er zit altijd wel een vorm element in. Zelfs in een Nederlands polderlandschap heb je nog sloten en dijken! Zeker als je een Duits, Oostenrijk of Zwitserslandschap gaat bouwen speelt vorm een belangrijke rol, de heuvels van bijvoorbeeld het Zwarte woud hebben een heel andere vorm dan de Zwitserse Alpen!
Er zijn twee populaire technieken om vorm aan te brengen in het landschap (in de voorbeelden kijken we naar bergen maar deze technieken kunnen uiteraard ook voor minder heuvelachtige landschappen toegepast worden):
1. De ruwbouw methode
De ruwbouw methode is vooral geschikt om te bouwen op een open onderbouw. Je begint door op de dwarsbalken van de onderbouw platen met de ruwe vormen van het landschap te plaatsen. Dit onderdeel is de ruwbouw, en in deze fase kun je ook al het spoor (proef) leggen en de elektronica aansluiten en testen. Als de ruwbouw klaar is en je het landschap meer vorm wilt gaan geven ga je met (kippen)gaas of kartonstrips de vormen van het landschap verder definiëren. De volgende laag bestaat uit gips (of papiermache) dit kun je doen door stukken papier in gips te dopen, of gipsmatjes te gebruiken. Een alternatieve manier is het aftappen van de ruwbouw en dit vervolgens voorzien van gips : Hier kun je zien hoe deze methode in zijn werk gaat.
De voordelen van de ruwbouw methode:
1. Goedkoop aangezien je vaak materialen al hebt liggen.
2. Tunnels en bergpassen zijn makkelijk aan te brengen door de holle structuur.
3. Makkelijk uit te breiden / aan te passen.
De nadelen van deze methode:
1. De buitenste lagen moeten de onderliggende structuur verbergen.
2. Je ziet gaandeweg nog niet helemaal hoe het eindresultaat wordt.
2. De foam methode
De foammethode kan zowel op een open als gesloten onderbouw gebouwd worden, maar is vooral geschikt voor de gesloten treintafel. De methode bestaat uit het vormgeven van het landschap met foamplaten (isolatieplaten of speciale modelbouw foamplaten). Je begint met het stapelen en op maat snijden van de platen zo de ruwe vormen van het landschap aan te geven. Als je bijvoorbeeld een hoge berg wilt bouwen zul je de foamplaten als een piramide stapelen. Vervolgens ga je deze stapels foamplaten vorm geven, dit kan door een foamsnijder te gebruiken, dat is de schone manier. De meer rommelige manier is door de platen te raspen en schuren tot ze de juiste vorm hebben. Praktische toepassing van deze methode kun je hier vinden.
De voordelen van deze methode:
1. Geschikt voor kleinere banen en dichte treintafels, doordat je geen houten ruwbouw hoeft te maken.
2. Je vorm het landschap tijdens het bouwen
3. Lichtgewicht en minder snel beschadigd, en daardoor meer geschikt als module baan.
De nadelen van deze methode:
1. De kosten kunnen aardig op lopen als je al het foam moet kopen.
2. Het veilen, raspen en schuren zorgt voor veel stof en rommel!
3. Indien je perfectionistisch ingesteld bent, kan deze methode veel tijd kosten.
Element 2: Kleur
Nu het landschap vorm gekregen heeft, wil je natuurlijk zo snel mogelijk af van het witte gips of roze foam! Tijd om wat kleur aan te brengen dus.
Als je een rotachtige omgeving wilt maken, zul je met de foammethode eerst nog een laag gips aan moeten brengen. Vervolgens breng je met een grote kwast, sterk verdunde grijze of zwarte verf aan op het gips. Op de stukken met diepte breng je het wat dikker aan voor meer realisme. Nadat deze laag gedroogd is, ga je de randen witte highlights geven, door middel van drybrushen. Dit houd in dat je een penseeltje wat intipt in de witte verf en deze vervolgens uitsmeert over een stukje karton o.i.d. totdat het penseel bijna droog is.
Rotsen kleur geven:
Kleinere heuvels en grote stukken van de modelspoorbaan worden meestal voorzien van gras. Dit is simpel aan te brengen door latex verf aan te brengen en hierover gras of flocken te strooien. Door gebruik te maken van een elektrostaat of een stofzuiger met een panty over de zuigmond kun je het gras recht laten staan.
Een veelgemaakte fout is wel om een te donkere latex verf te gebruiken! Ga niet voor een aarde kleur maar pak een aantal tinten lichter, in de praktijk is grond ook een stuk lichter door o.a. zonlicht, wat je niet hebt op jouw modelspoorbaan!
Door de ondergrond de juiste kleur te geven, zorg je er al voor dat de scenery een stuk realistischer oogt. Natuurlijk bevat het kleur element nog veel meer, in dit artikel vindt je meer tips over het kleuren van de scenery.
Element 3: Structuur
Een deel van de structuur van de scenery creeër je al tijdens het vormen en kleuren van het landschap. Zo zijn rotsen op een berg een vorm van structuur en ook gras kan als structuur gezien worden.
Ook bomen, huisjes, bruggen, auto’s, figuren enzovoorts vallen allemaal onder de structuur. Op het moment dat je structuur aan de scenery toe gaat voegen, komt de modelspoorbaan als het ware tot leven!
Realistische rotsen kun je maken door een rubbere mal te maken van een steen uit de natuur, vervolgens giet je met gips een super realistische rots uit deze mal. Er zijn ook kant en klare mallen te koop, in onderstaande video laat de fabrikant zien wat er zo al mogelijk is:
En dit is slechts 1 manier om structuur in het landschap aan te brengen, kijk voor jouw modelspoorbaan vooral eens naar wat er in het landschap dat je bouwt voor structuren voor komen. Bouw je een stedelijk thema, dan zal de structuur vooral uit gebouwen bestaan, bouw je een berg regio dan zul je vooral rotsen en bomen gaan gebruiken!
Zorg er voor dat je deze 3 elementen goed voor elkaar hebt en je bent op weg naar een super realistische modelspoorbaan!
Ik hoor graag wat je van dit artikel vondt, ook aanvullingen en tips zijn altijd welkom!
Je hebt het mooi en overzichtelijk neer gezet, de meeste dingen zijn al bekend maar nu staan ze weer eens bij elkaar.
Tip: als je een bos moet maken kost dit veel aan bomen, de eerste 2 rijen zet je boompjes en daarna verhoog je de ondergrond en hoef je alleen maar de “toppen”neer te leggen. Op deze manier lijkt het een vol bos.
Hoi Koen,
Het is mooi weer gegeven en ook duidelijk,maar de meeste hebben er zo hun eigen idee van hoe ze het doen,de een doet het met purschuim de ander met piepschuim of horregaas of kippegaas,maar de basis is het zelfde. Maar goed is het zeker dit artikel.n nuttig is het altijd,Maar ik gebruik dus horregaas blijft het gips beter zitten.
Succes.
Gr
Bram
Het verhaal van het landschap kende ik reeds ,zelf heb ik gebruik gemaakt van kippengaas en goed koop keukenrol papier kranten ontbraken ook niet om een leuke grijze kleur als ondergrond te creeren ,ik bedoel hiermee dat ik er papier machee` van gemaakt heeft .Echter voor de aanvanger op spoor gebied is dit artikel erg nuttig . Voor mensen die veel boompjes op de achtergrond wilen maken zou ik willen zeggen kijk eens in de natuur er liggen veel van die elzenpropjes als deze gegroepeerd zijn en en groen gespoten zijn vormen ze een prachtige bomen groep eerst even ontsmetten in een oplossing van water en Dettol drogen mischien nog wat vorm geven spuiten of dompelen in de groene verf en je hebt een goedkope oplossing voor de achtergronden
Beste Koen
Ga zo door. Helder en duidelijk. Als “oudgediende” leer ik niet zo veel nieuws, maar het is altijd leuk om te lezen…
Zelf haal ik veel materiaal uit de vrije natuur. Wortels worden vaak mooie, al dan niet dode, bomen. Oud koffiedik heeft een goede structuur voor “aarde”. En oude kwasten en wat houtlijm geven leuke gras- en rietpollen. Etc.
Nou ja, met een scherp oog en “open mind” kun je met minimale kosten ver komen.
Gerard
best wel mooi,lkkr overzichtelijk
heel veel informatie, zal er zeker gebruik van maken
hoi koen het zit er moei uit,en je heb weer een hoop werk.
alle invoormatie is handig.
Hoi Koen,
Leuk weer wat van je te lezen. Voor rotsen heb ik geen rubberen mallen maar ik ga eens experimenteren met verkreukeld aluminiumfolie.
Wie weet lukt dat ook. Bedankt voor je tips!
Groeten en een vrolijk Pasen gewenst.
Otto
goede middag
Mooi omschreven.Ik heb de bergen/rotsen van gietsgips gemaakt.Bij intratuin lijsteen gekocht diverse stukken (had ik toch nodig voor mijn tuin en vijver)een blik siliconen gekocht en gietmallen gemaakt.De gietstukken opgebouwd of dat je in zwitserland staat,structuur is uitstekend zichtbaar, daarna met latex in schilderen.De bergen zijn 50 tot 70 cm hoog en de rails liggen op drie nivea’s.
mvg
theo
Leuke tips koen, maar ik heb piepschuim platen’met houtzaag en een soldeerbout bewerkt geef toch ook een natuurlijk aanzicht, maar ja er zijn ook zoveel ideeen.
verder weer leuke tips.
gr. Ron
Hallo Koen
Ik vind het erg interessant en ik steek daar heel veel van op. Jij schreef in jouw bericht, dat ik mijn mailbox in de gaten moet houden, omdat er nog meer interessante dingen van jou komen en dat doe ik.
Bedankt voor de tips.
Groeten van Herman Kassenberg.
Hoi Koen,
Absoluut nuttige informatie, waarvoor dank. Ik neem een klein dorpje in de Morvan (waar ik woon) als voorbeeld voor mijn baan en de hoogteverschillen zijn hier aanmerkelijk. Veel weidegrond, Charolais koeien (wit) en heggen.
Groet, Ad
Heel leerzaam en interesant
Heb ik erg veel aan, één dezer dagen ben ik aan dit gedeelte opbouwen en afwerken van mijn treinbaan toe en zal dit nog wel een paar keer bekijken.
Mijn dank voor deze voorbeelden.
Henk.
Beste Koen.
Ben juist bezig met een berg te maken en heb het gips af.
Nu het steenhouwen en het verven. Ik heb weer dingen gezien hoe het ook kan. Vindt het altijd leuk om je artikelen te lezen.
Ga zo door !
Het was voor mij een leerzaam artikel omdat ik zelf bijna aan deze fase toe ben en van verschillende aanwijzingen gebruil zal maken.
Ga zo door
tof en goed was dit Koen , ga a.u.b zo verder , echt het is de moeite waard om uw artikelen te lezen
grts
bedankt koen voor de nuttige tips
Ik hoor verhalen van gips, dat lijkt mij zo gesmeer.
Je kunt er niet insnijden, moeilijk bomen planten, noem maar op.
Ik zelf gebruik vloeibaar Piepschuim,(wel eerst alles even goed afplakken)
ik vorm het onder het spuiten de hoogten,ideaal voor bomen, en als het uitgehard is kun je er goed in snijden.
Noem mij de voor en de tegen voordelen van die systeem!!!
Bouke
Koen,
Een geweldige uiteeenzetting. Vele elementen kende ik reeds. Ik rijdt alleen met NS treinen en treinstellen. Ik heb dus een vlakke baan en dus heb ik geen bergen of iets wat daar op lijkt
Bedankt voor de info , maar ga zeker door met het sturen van info
gr
cok
Hallo Koen
Het is heel mooi wat er wat er is getoond veel hiervan heb ik reeds toegepast op mijn trein landschap dat zich situeerd rond 1935 ik gebruik zowat alles wat er in mijn handen komt.
Van papiermaché tot plaasterdoek allerlei verf op waterbassis en zeker geen rechte of hoekige strukturen in verwerkt.
Mijn werk zal nooit af zijn er is altijd wat te beleven
Grts François
Prachtig je heb mij idee gebracht over simpele manier van bergen maken.
Vriendelijke groet
D Kroder
Hallo Koen,
Bedankt voor alle info die Je me reeds toegestuurd hebt.
Ik vind ze prachtig.Enkele tips heb ik al gebruikt op mijn baan.Doe zo verder.
Groetjes van treintje
heel interesand mar te kort
Hoi Koen.
Alles weer eens prachtig op een rijtje zeer zeker voor de beginner heel nuttig. Zal straks alle reacties eens doorlezen steek je ook vaak wat van op.
Een goed artikel waar ik het nodige aan heb maar zijn er ook tips voor de mensen met een tuinspoor want dat moet weerbestendig zijn en op het wat grotere formaat G.
Beste Koen,
Ik lees erg veel de laaatste tijd o.a.ook in het boek digitaal.
Zo veel informatie , maar om een baan te beginnen is al die informatie
Zeer belangrijk en nuttig.
Ook dit artikel . Indien men creatief te werk gaat zal men ver komen.
Groeten
Peter Faling
Ik vind het leuk dat u voor de achtergrond van uw aankondigingsfotto mijn modulebaan heeft gebruikt.