Als (her)beginner  heb je waarschijnlijk wel een idee over hoe jij jouw modelspoorbaan er wil laten uitzien.

Maar de vraag is natuurlijk hoe je er voor zorgt dat dit idee ook daadwerkelijk een modelspoorbaan wordt.

Veel beginners krijgen een (te) grote hoeveelheid informatie op zich af, waardoor ze vaak niet weten waar ze moeten beginnen.

Het is dan ook belangrijk om niet in het wilde weg te beginnen. Denk goed na over de te nemen stappen en voorkom zo de bekende “beginners” fouten.

Om je op weg te helpen, heb ik 5 tips op een rij gezet die je zeker moet overwegen voordat je gaat beginnen aan de bouw van jouw modelspoorbaan.  Er zijn ook tips bij die je inzicht geven in dat deel van de bouw waarmee je bezig bent of die wellicht bruikbaar zijn voor het volgende project.

modelspoor tips voor beginners

1. Haastige spoed is zelden goed

Wanneer je begint met het bouwen van een modelspoorbaan, zie je deze natuurlijk liever vandaag dan morgen volledig operationeel….

Hierdoor is de verleiding groot een (te) strakke planning te maken om de baan zo snel mogelijk operationeel te krijgen.

Het is beter om een ruime planning te maken en er vanuit te gaan dat je onverwachte tegenslagen gaat tegenkomen. Ga hier tijd voor incalculeren.

Een groot voordeel van een ruime planning is dat je voldoende tijd kunt besteden aan elk detail van de modelspoorbaan en dat je juist elk detail in een keer goed kunt neerzetten.

Immers het gebeurt nog wel eens dat je denkt, dat je later een bepaalde situatie zult gaan verbeteren… Maar zodra de modelspoorbaan operationeel is, kom je daar eigenlijk niet meer aan toe.

Het bouwen van een modelspoorbaan is dan ook geen race. Probeer vooral van het proces te genieten en neem voor elke stap de tijd.

Neem ook de tijd voor klusjes die minder leuk zijn. Zo kan het leggen van het spoor bij een grote modelspoorbaan een aardig saai klusje zijn.

Maar wanneer je dit overhaast gaat doen, zul je later slordigheden moeten corrigeren. Bijvoorbeeld wanneer je problemen tegenkomt en de treinen dan al rijden.

2. Ga stap-voor-stap te werk

Voor het bouwen van een modelspoorbaan moet je heel wat verschillende stappen doorlopen en moet je ook van alles wat er gebeuren moet, wel iets af weten.

Daarom raad ik je aan om de modelspoorbaan stap-voor-stap te bouwen. Daardoor kun jij je elke keer in een onderwerp verdiepen en dit zo goed mogelijk doen.

De volgorde waarin ik je aanraad de modelspoorbaan te gaan bouwen, is de volgende:

1. Onderbouw
2. Ruwbouw
3. Spoor leggen
4. Electra
5. De treinen
6. Scenery
7. Weathering / details

Mijn e-boek is ook in deze volgorde opgebouwd en laat je per stap uitgebreid zien welke keuze’s er gemaakt moeten worden en wat er moet gebeuren.

Houd daarbij ook in de gaten dat je beter eerst een goed baanplan kunt tekenen met zo mogelijk ook alvast de plaatsen waar je een bepaalde gebouw wilt neerzetten, waar de straat komt en een lantaarnpaal. Tijdens de bouwfase van dat deel kun je dan alvast een gaatje boren om verlichtingsdraadjes door de tafel te kunnen voeren… Of je laat een stukje ruwbouw (grondplan) open voor een gracht, rivier, kanaal, tunnelingang, etc.

3. Rond de stappen af!

Rond een stap af voordat je verder gaat. Wanneer je dit niet doet, is de kans groot dat je weer enthousiast aan de slag gaat met de volgende fase in jouw modelspoorbaan. Maar je hebt dan veel minder zin in het afronden van “rot klusjes”.

Verplicht jezelf, iedere keer iets af te ronden voordat je weer aan iets nieuws begint op de modelspoorbaan.

Het is altijd verleidelijk met de volgende klus te beginnen, voordat de huidige is afgerond...

Blijf onthouden dat, wanneer je het de eerste keer goed doet en het ook afmaakt, je dat daarna niet / nooit meer hoeft te doen!

Dit geldt natuurlijk niet alleen voor de stappen, zoals in tip 2 beschreven maar voor de grotere modelspoorbaan is het ook belangrijk dat je een sectie helemaal afrondt voordat je verder gaat naar de volgende. Beschouw een sectie daadwerkelijk als een bepaalde gedeelte van je baantafel(s). Niet alleen een railsectie!

Door een gedeelte van je tafel(s) succesvol af te ronden, krijg je ook meer het gevoel dat je vordert met de modelspoorbaan, Af en toe is dat best wel fijn, aangezien het realiseren van een modelspoorbaan een langzaam proces kan zijn!

Enne… wanneer bijvoorbeeld zo’n tafelsectie een compleet dorp omvat, maak dan ook gelijk alle verlichting, details zoals bomen en struiken, greppels en slootjes, de juiste aankleding van de straat, de figuurtjes enzovoorts in orde. Dan is zo’n sectie daadwerkelijk af!

4. Los foutjes op

Fouten maken is menselijk en ook met het bouwen van een modelspoorbaan maak je wel eens een foutje. Zelfs professionele modelspoorbouwers maken dagelijks fouten.

Maar wat belangrijk is, dat is dat je fouten op tijd opspoort en oplost. Anders kom je achteraf voor minder leuke verrassingen te staan.

Bedenk in dat verband dat het grote voordeel van in fasen werken is, dat je na afronding van een stap het gemaakte werk kunt nalopen en kunt testen op fouten voordat je verder gaat.

Stel bijvoorbeeld dat je een foutje maakt in de ruwbouw, waardoor je berg niet stabiel is. Maar dat je er pas achterkomt op het moment dat je de treinen voor het eerst laat rijden Dan zul je dus de hele boel weer moeten afbreken om de fout op te lossen!

Beter is dus testen, testen en nog eens testen en dan de gevonden fouten oplossen en pas daarna weer verdergaan.

Ook met foutjes geldt: “ga niet overhaast te werk”. De enige die je daarmee hebt, ben jezelf. Neem de tijd om de boel te testen en fouten op te sporen en op te lossen!

5. Sta open voor nieuwe ideeën

Één van de leuke aspecten aan de modelspoorhobby is, dat het nooit stilstaat. De hobby ontwikkelt zich steeds en er komen steeds weer nieuwe ideeën om de modelspoorbaan zo goed mogelijk te laten functioneren en er zo realistisch mogelijk te laten uitzien.

Modelspoor inspiratie

Doe inspiratie op via het internet, kijk bijvoorbeeld eens naar de foto’s van grote tentoonstellingen zoals On traXS

Sta open voor nieuwe ideeën en doe inspiratie op door bijvoorbeeld via het internet in contact te komen met medehobbyisten. Er zijn onder andere op Facebook speciale ‘pagina’s’ waar medehobbyisten hun baan via foto’s en video’s presenteren. Ook kun je er veel foto’s vinden van clubbanen.

Zeker hobbyisten die al langer bezig zijn, hebben goede tips en ideeën voor jouw baan. Soms doe je al weer nieuwe ideeën op door eens een baan van een ander goed te bekijken.

Het doen van research naar een bepaalde plek in de werkelijkheid of naar de cultuur van een bepaald tijdperk is met het internet een stuk makkelijker geworden. Zo kun je door middel van Google Streetview een bepaald gebied in de werkelijkheid goed in kaart brengen. En met bijvoorbeeld de beeldbank van het nationaal archief kun je zo terug gaan in de tijd!

Door gebruik te maken van tools op het internet en door creatief gebruik te maken van diverse materialen kun je een zo realistisch mogelijke modelspoorbaan maken!

Antwoorden op de vragen van lezers

Dan nog wat tips die ik oppikte van lezers.

Lezer Jasper

Lezer Jasper bijvoorbeeld vroeg hoe je digitale locs analoog kunt maken.  Het antwoord is eigenlijk heel simpel. Je haalt de decoder uit de lok of je maakt de bedrading van de decoder naar de motor los. Controleer of de motor op ‘ouderwetse’ (dus analoge) wijze stroom krijgt via de wielen of een sleepcontact en dus goed reageert op de (die moet je wel inzetten!) ‘ouderwetse’ trafo met rijregelaar.

Lezer Hans

Lezer Hans vroeg hoe je op een veilige manier verschillende secties kunt maken in het baanplan. Bijvoorbeeld met gebruikmaking van vijf trafo’s. Hij gebruikt voor beide railaansluitingen  isolatielassen (kunststof raillassen) maar verwacht dat wanneer beide secties spanning krijgen en de locomotief met beide wielstellen elk in een verschillende sectie staat, hij last krijgt van  een vorm van kortsluiting.

Voor alle duidelijkheid:  Je isoleert twee baandelen van elkaar. Elke sectie heeft een eigen trafo. Wanneer je beide delen tegelijk spanning geeft uit beide trafo’s – dus bedoeld om een doorgaande treinbeweging te maken – loop je het risico dat de lok teveel spanning krijgt (zeker bij hoge snelheden, dus wanneer elke trafo 12 V afgeeft). Je kunt dit betrekkelijk gemakkelijk oplossen door tussen elke sectie een volledig geïsoleerd stuk rail te leggen. Je plaatst een voorsein vóór deze rail en zorgt dat bij groen licht de voeding voor de eerste sectie, het tussenstuk én de tweede sectie van één en dezelfde trafo komt.

Aan het eind van deze geïsoleerde rail plaats je een hoofdsein. Wanneer de drie delen alle drie voeding krijgen van dezelfde trafo, heb je twee groene seinbeelden. Zolang je nog niet de tweede sectie op de eerste trafo hebt aangesloten, toont het voorsein geel en het hoofdasein rood. Je zorgt dat het geïsoleerde railstuk stroomloos is, zodat de lok vóór de hoofdseinpaal tot stilstand komt. Dit herhaal je steeds bij elke sectie. Wil je dus de trein in een groene golf laten rijden, dan voed je de hele baan feitelijk met één trafo. Pas wanneer je meer treinen tegelijk in de verschillende secties laat rijden, ga je elke sectie voeden met een aparte trafo. Het vereist wat schakelwerk (er zijn speciale schakelaars voor verkrijgbaar die zowel de railvoeding als het seinbeeld bedienen) maar dan heb je ook wat…

————-

Als je dit artikel nuttig vond laat dan even een reactie achter, en vergeet niet dit artikel te delen/liken via de sociale kanalen (facebook, google+ enzovoorts)