De 3 elementen van realistische scenery

Iets dat veel modelspoor bouwers bezig houd en wat vele als de uitdaging van de hobby zien… Is het zo realistisch mogelijk maken van de scenery.

Maar wat maakt nu het verschil in het maken van scenery, wat zorgt er voor dat het er realistisch uit ziet ?

In dit artikel kijken we naar de 3 elementen van realistische scenery en geef ik je tips om deze elementen op jouw modelspoorbaan toe te gaan passen.

Maar mischien nog wel belangrijk in het maken van scenery dan deze 3 elementen is geduld! De kans dat je scenery in één keer helemaal super uit ziet is vrij klein. En juist de mooiste modelspoorbanen zijn tot stand gekomen door constant nieuwe dingen te proberen, te falen en weer opnieuw te beginnen. Wordt dus niet boos op jezelf als het niet in één keer lukt, het mooie aan scenery is dat je rustig aan weer opnieuw kunt beginnen!

Element 1: Vorm

Het eerste element is vorm, de vorm van het landschap dus. Als je kijkt naar de natuur is eigenlijk geen enkel stuk land echt kaasrecht en plat, er zit altijd wel een vorm element in. Zelfs in een Nederlands polderlandschap heb je nog sloten en dijken! Zeker als je een Duits, Oostenrijk of Zwitserslandschap gaat bouwen speelt vorm een belangrijke rol, de heuvels van bijvoorbeeld het Zwarte woud hebben een heel andere vorm dan de Zwitserse Alpen!

Er zijn twee populaire technieken om vorm aan te brengen in het landschap (in de voorbeelden kijken we naar bergen maar deze technieken kunnen uiteraard ook voor minder heuvelachtige landschappen toegepast worden):

1. De ruwbouw methode

De ruwbouw methode is vooral geschikt om te bouwen op een open onderbouw. Je begint door op de dwarsbalken van de onderbouw platen met de ruwe vormen van het landschap te plaatsen. Dit onderdeel is de ruwbouw, en in deze fase kun je ook al het spoor (proef) leggen en de elektronica aansluiten en testen. Als de ruwbouw klaar is en je het landschap meer vorm wilt gaan geven ga je met (kippen)gaas of kartonstrips de vormen van het landschap verder definiëren. De volgende laag bestaat uit gips (of papiermache) dit kun je doen door stukken papier in gips te dopen, of gipsmatjes te gebruiken. Een alternatieve manier is het aftappen van de ruwbouw en dit vervolgens voorzien van gips : Hier kun je zien hoe deze methode in zijn werk gaat.

De voordelen van de ruwbouw methode:
1. Goedkoop aangezien je vaak materialen al hebt liggen.
2. Tunnels en bergpassen zijn makkelijk aan te brengen door de holle structuur.
3. Makkelijk uit te breiden / aan te passen.

De nadelen van deze methode:
1. De buitenste lagen moeten de onderliggende structuur verbergen.
2. Je ziet gaandeweg nog niet helemaal hoe het eindresultaat wordt.

2. De foam methode

De foammethode kan zowel op een open als gesloten onderbouw gebouwd worden, maar is vooral geschikt voor de gesloten treintafel. De methode bestaat uit het vormgeven van het landschap met foamplaten (isolatieplaten of speciale modelbouw foamplaten). Je begint met het stapelen en op maat snijden van de platen zo de ruwe vormen van het landschap aan te geven. Als je bijvoorbeeld een hoge berg wilt bouwen zul je de foamplaten als een piramide stapelen. Vervolgens ga je deze stapels foamplaten vorm geven, dit kan door een foamsnijder te gebruiken, dat is de schone manier. De meer rommelige manier is door de platen te raspen en schuren tot ze de juiste vorm hebben. Praktische toepassing van deze methode kun je hier vinden.

De voordelen van deze methode:
1. Geschikt voor kleinere banen en dichte treintafels, doordat je geen houten ruwbouw hoeft te maken.
2. Je vorm het landschap tijdens het bouwen
3. Lichtgewicht en minder snel beschadigd, en daardoor meer geschikt als module baan.

De nadelen van deze methode:
1. De kosten kunnen aardig op lopen als je al het foam moet kopen.
2. Het veilen, raspen en schuren zorgt voor veel stof en rommel!
3. Indien je perfectionistisch ingesteld bent, kan deze methode veel tijd kosten.

Element 2: Kleur

Nu het landschap vorm gekregen heeft, wil je natuurlijk zo snel mogelijk af van het witte gips of roze foam! Tijd om wat kleur aan te brengen dus.

Als je een rotachtige omgeving wilt maken, zul je met de foammethode eerst nog een laag gips aan moeten brengen. Vervolgens breng je met een grote kwast, sterk verdunde grijze of zwarte verf aan op het gips. Op de stukken met diepte breng je het wat dikker aan voor meer realisme. Nadat deze laag gedroogd is, ga je de randen witte highlights geven, door middel van drybrushen. Dit houd in dat je een penseeltje wat intipt in de witte verf en deze vervolgens uitsmeert over een stukje karton o.i.d. totdat het penseel bijna droog is.

Rotsen kleur geven:

Kleinere heuvels en grote stukken van de modelspoorbaan worden meestal voorzien van gras. Dit is simpel aan te brengen door latex verf aan te brengen en hierover gras of flocken te strooien. Door gebruik te maken van een elektrostaat of een stofzuiger met een panty over de zuigmond kun je het gras recht laten staan.

Een veelgemaakte fout is wel om een te donkere latex verf te gebruiken! Ga niet voor een aarde kleur maar pak een aantal tinten lichter, in de praktijk is grond ook een stuk lichter door o.a. zonlicht, wat je niet hebt op jouw modelspoorbaan!

Door de ondergrond de juiste kleur te geven, zorg je er al voor dat de scenery een stuk realistischer oogt. Natuurlijk bevat het kleur element nog veel meer, in dit artikel vindt je meer tips over het kleuren van de scenery.

Element 3: Structuur

Een deel van de structuur van de scenery creeër je al tijdens het vormen en kleuren van het landschap. Zo zijn rotsen op een berg een vorm van structuur en ook gras kan als structuur gezien worden.

Ook bomen, huisjes, bruggen, auto’s, figuren enzovoorts vallen allemaal onder de structuur. Op het moment dat je structuur aan de scenery toe gaat voegen, komt de modelspoorbaan als het ware tot leven!

Realistische rotsen kun je maken door een rubbere mal te maken van een steen uit de natuur, vervolgens giet je met gips een super realistische rots uit deze mal. Er zijn ook kant en klare mallen te koop, in onderstaande video laat de fabrikant zien wat er zo al mogelijk is:

En dit is slechts 1 manier om structuur in het landschap aan te brengen, kijk voor jouw modelspoorbaan vooral eens naar wat er in het landschap dat je bouwt voor structuren voor komen. Bouw je een stedelijk thema, dan zal de structuur vooral uit gebouwen bestaan, bouw je een berg regio dan zul je vooral rotsen en bomen gaan gebruiken!

Zorg er voor dat je deze 3 elementen goed voor elkaar hebt en je bent op weg naar een super realistische modelspoorbaan!

Ik hoor graag wat je van dit artikel vondt, ook aanvullingen en tips zijn altijd welkom!