Modeltreinen onderhoud

In dit artikel gaan we het hebben over Modeltreinen onderhoud of beter gezegd Modelspoorbaan onderhoud, waarschijnlijk niet het meest populaire klusje binnen de modelspoor hobby, maar wel een die van belang is om de modeltreinen operatie gesmeerd te laten lopen.

De rails schoonmaken

Het schoonmaken van de rails is een van die klusjes die regelmatig zal moeten gebeuren wil je de modelspoorbaan in goede staat houden. Vooral voor de kleinere schalen is dit extreem belangrijk, met een grotere G modelspoorbaan kun je nog wegkomen met wat stof op de baan maar zelfs dan kan het een verminderd stroomsignaal veroorzaken.

Zeker met de intrede van het digitale tijdperk is het schoonhouden van de rails belangrijk. De decoders zijn erg gevoelig voor elke vorm van ruis in het digitale signaal.

Natuurlijk zijn er meerdere oorzaken van een slecht elektrisch signaal, naar stof kan ook oxidatie van de spoorstaven problemen veroorzaken. Er van uitgaande dat er geen lijm of verf residuen op het spoor zitten, mocht dit voorkomen tijdens bijvoorbeeld het aanbrengen van scenery, haal dit dan direct weg en wacht niet tot dit opgedroogd is. Om stof en vuil te voorkomen kun je 2 dingen doen. Ten eerste is het een goed idee om plastic wieltjes te vervangen door metalen, ik heb gemerkt dat de metalen wieltjes echt minder stof oppikken. Daarnaast is het natuurlijk belangrijk de wielen goed schoon te houden, hier heb je zelfs speciale schoonmaak blokken voor.

1. Stofzuigen

Om het grovere vuil en stof weg te halen gebruiken we de stofzuiger. Dit kan een gewone huis tuin en keuken stofzuiger zijn, maar met een kleine autostofzuiger of kruimeldief is het vaak makkelijker om alle hoeken te kunnen bereiken. Het is aan te raden om de zuigkracht van de stofzuiger niet al te sterk in te stellen om te voorkomen dat er bijvoorbeeld delen scenery los gezogen worden. Ook een panty om de zuigmond kan dit voorkomen.

2. Met de hand

De rails kan met hand schoongemaakt worden, met een railsblok, dit is een poetsblok waar je mee over de spoorstaven gaat en hiermee het vuil wegneemt.
Je kunt ook een doek met wasbenzine gebruiken, het grote voordeel is dat wasbenzine een goede onvetter is en dus eventuele olie of andere vettigheid ook wegneemt.

3. Railpoetswagen

Als je een grotere modelspoorbaan hebt met stukken waar je lastig bij kunt, is het geheel schoonmaken met de hand natuurlijk een flink karwei. Wat je zou kunnen overwegen is een railpoetswagen, dit kan zo simpel zijn als een wagon met 2 pads of een stukje railblok eronder tot volledige poetswagens die gevuld kunnen worden met schoonmaakmiddel en zelfs roterende borstels onder de wagen hebben!

Locomotieven schoonmaken

Als je regelmatig het spoor schoonmaakt, en ook de wieltjes van de treinen. Dan voorkom je dat het een grote stoffige boel wordt en zelfs de locomotieven worden aangetast. Toch is het verstandig om eens in de zoveel tijd preventief onderhoud te plegen, dit voorkomt dat je een vastloper krijgt en je bijvoorbeeld het motortje van een loc moet vervangen.

Daarnaast is het aan te raden, als er een tijd niet gereden wordt met de treinen deze op te bergen zodat ze mooi stof vrij blijven.

Klein modeltreinen onderhoud

Klein modeltreinen onderhoud is iets wat afhankelijk van hoeveel de treinen gebruikt worden regelmatig moet gebeuren. Niet alleen houd het de locs netjes, maar ook de rest van modelspoorbaan heeft profijt van propere locomotieven.

Maak tijdens het kleine onderhoud de loc eerst helemaal stof vrij. Als de loc helemaal afgestoft is kun je de wielen schoonmaken met een doekje met een klein beetje wasbenzine, pas hier natuurlijk wel goed op voor bijvoorbeeld belettering op de loc, deze kan worden aangetast door de wasbenzine.

Een andere manier om de wielen schoon te maken is door een spanning op een los stukje rails te zetten en daar een doekje op te leggen, zo kun je als het ware de wielen zichzelf schoon laten draaien.

Groot modeltreinen onderhoud

Hoe schoon je de modelspoorbaan en locomotieven ook houd, er hoopt zich altijd wel wat stof binnen in de locomotief op. En daarnaast vermengd dit stof en onder andere de slijtage van de koolborstels zich met de olie, waardoor de trein steeds minder soepel loopt.

Daarom is het verstandig om preventief onderhoud te plegen, tevens kan je direct kijken of de koolborstels vervangen dienen te worden, als je hier te lang mee wacht (tot deze helemaal afgesleten zijn) kan dit schade aan het motortje toe brengen.

Om te beginnen gaan we de wielen schoonmaken, en bij een groot onderhoud is het raadzaam om de antislipbandjes te vervangen.

Vervolgens gaan we de loc demonteren, als je het instructieboekje van de loc nog hebt is het aan te raden de instructies betreft demontage te volgen. Mocht je geen instructieboekje hebben hou dan goed bij hoe je de loc uit elkaar haalt, zodat het in elkaar zetten later ook weer lukt.

Na demontage kun je gaan kijken of de koolborstels nog niet te ver zijn afgesleten, is dit wel het geval dan moet je deze inclusief veertjes vervangen.

Nu gaan we de motor schoonmaken, het beste is om deze simpelweg in een bakje wasbenzine te laten weken. Ik gebruik altijd wasbenzine omdat dit perfect ontvet.

Nadat het motortje weer helemaal droog is gaan we smeren, dit kan met speciale olie voor modeltreinen, maar naaimachine olie voldoet ook prima. Gebruik absoluut minimaal olie, het beste is om een druppeltje olie op een klein schroevendraaiertje te doen en dit druppeltje op de draaiende delen aan te brengen. Als de olie zichtbaar is heb je teveel aangebracht!

De meeste fabrikanten raden aan om om de 100 uren dat de loc rijdt te smeren.

Checklist

[alert_p]Om het onderhoud van de Modeltreinen bij te houden, heb ik een checklist gemaakt waarin je kunt zien wat je bij groot of klein onderhoud kunt doen en de interval kun je zelf invullen: Klik hier om de checklist te downloaden[/alert_p]

Laat hieronder even je reactie achter!

Groeten,

Koen kuypers

Klik hier voor enkele onderhoudsproducten die in het artikel besproken worden