Een treintafel, ook veel al de onderbouw van de modelspoorbaan genoemd, is misschien wel een van de meest onderschatte onderdelen van de modelspoor hobby. Een goede onderbouw aan het begin van de bouw van een modelspoorbaan kan je een hoop tijd en moeite schelen in de toekomst.

Omdat er grote verschillen zijn tussen een gesloten treintafel / onderbouw en een open onderbouw zullen we deze apart van elkaar bespreken:

Treintafel bouwen  (gesloten onderbouw)

De gesloten onderbouw, meestal aangeduid als treintafel is ideeal voor een modelspoorbaan die niet groter is als ongeveer 2 vierkante meter en geen schaduw station heeft.

Bij een gesloten onderbouw zet je de tafel zo in elkaar dat je feitelijk een bouwplaat hebt waar je vervolgens het landschap op gaat bouwen. Dit heeft als voordeel dat het sneller klaar is en je vervolgens sneller kunt werken aan het landschap. Wil je een landschap maken met bruggen, tunnels en bergen dan is het meestal beter om voor een open onderbouw te gaan, omdat deze zaken makkelijker te realiseren zijn in een raamwerk.

Het maken van een gesloten onderbouw is niet al te moeilijk, je hebt een plaat nodig waar de baan goed op kan gaan (hou dus een marge aan), een stel planken om de plaat te ondersteunen, 4 poten en eventueel nog verstevigingsplanken.

Onderstaande afbeelding geeft een voorbeeld van een gesloten onderbouw weer:

Open onderbouw

Voor grotere modelspoorbanen en modelspoorbanen met een berglandschap wordt eigenlijk altijd een open onderbouw gebruikt. Een openonderbouw is een houtenraamwerk waar vervolgens de modelspoorbaan opgebouwd wordt. Het voordeel van een open onderbouw is dat de bereikbaarheid beter is en het makkelijker is meerdere niveau’s te bouwen.

Ook voor veel module banen wordt een open onderbouw gebruikt, zo kun je raamwerken van bijvoorbeeld 1m bij 1m maken en die vervolgens samenvoegen voor een grotere baan (ook ideaal als je vaak verhuisd).

Het stevigste is om het raamwerk op te bouwen uit langere planken waar gleuvel in gefreesd zijn zodat een zelfde type plank hier dwars op geplaatst kan worden. Er kan ook gewerkt worden met kortere planken, maar dan is het wel verstandig om dit te verstevigen met hoekprofielen.

Onderstaande afbeelding geeft een voorbeeld weer van een open onderbouw:

Sterke houtverbinding voor een gesloten onderbouw

Andere oplossingen

Hoewel de bovenstaande treintafels het meest gebruikt zijn, kun je het ook op een andere manier doen. Zo kun je een oude tafel gebruiken, of simpelweg een plank en twee schragen kan voldoende zijn om een baan te bouwen, eventueel kun je dan later alsnog een onderbouw maken om dit te ondersteunen.

Stap-voor-stap instructies voor het bouwen van een treintafel vind je in mijn e-boek stap-voor-stap een modelspoorbaan bouwen!

Koen Kuypers

View Comments

  • hoi Koen .
    heb pas de beslissing genomen voor een model trein
    ik ben 72 jaar . mijn baan wordt niet zo groot 235 -106 cm .
    de vraag is digitaal of analoog ? gelijk of wisselstroom ?
    jou site is geweldig ; heb al wat geleerd .ga zo door prima.

    • Dag Wil,

      Als je nu vanaf nul begint begin dan digitaal.
      Laat je niet afschrikken. Er zijn eenvoudige systemen waarvoor je geen IT tovenaar moet zijn om ze te laten werken.
      Het rijplezier is gewoon veel groter.
      Ben zelf 5 jaar geleden overgestapt van analoog naar digitaal en will niet meer terug.

      Jan

  • koen bedankt voor de tips van de 5meestgem foutt ben 56 jaar en ben net begonen met modeltreinen hoop met u nog vaak te kunnen te koresponderen gr math en veelsucces in het neuwe jaar

  • Hallo.

    De bereikbaarheid van de baan rondom op mijn treintafel van 1 x 2 mtr. heb ik opgelost door de poten van zwenkwielen te voorzien.

  • Hallo Koen,
    ben nog niet zo lang bezig en heb alle startersfouten ook gemaakt.
    O.a. door jouw tips en van anderen heb ik veel geleerd en toegepast, o.a ik heb de baan in open modules gemaakt van ong 120 x 80 en koppel fysiek deze met scharnieren waar ik de pen gemakkelijk kan verwijderen.
    Oja ik rijd spoor N

  • Dag Koen
    Uitstekende website met veel info waar ik erg veel aan heb. Ben zelf 63 en heb een oude hobby na ongeveer 48 jaar weer ter hand genomen. Heb mij in 2 maanden 10 (!) locs aangeschaft via Marktplaats en Ebay.
    Heb ook inmiddels een baan ontworpen van - je zult je ogen niet geloven - 5 x 3 meter.
    Maar daarop wel veel scenery. Inmiddels heb ik bij nogal wat spoorweg-enthousiastelingen van wie ik rollend materieel heb gekocht, gezien dat ze hun ruimte vol hebben gelegd met rails - terwijl ik nu juist de combinatie van spoor en scenery zo mooi vind...... Overigens heb ik wel gemerkt dat spoorweg-enthousiastelingen stuk voor stuk aardige en inspirerende mensen zijn.
    Toch een woordje van kritiek: Wat bedoel je precies met " open"en met "gesloten" i n je artikel? Heb je foto's waaruit het verschil duidelijk blijkt?

  • ik heb je sit goed bekeken en daar ben ik met eens over de artikels want ik verueld het zelfde aan de bizoekers die mijn baan komen kijken. ik wens je veel succes met deze mooie hobby.
    groeten Roger

  • Beste koen.
    Ik ben net begonnen met de hobby en ben 13 jaar.
    Ik ben op zoek naar een standaard plaat met een berg waar je alleen nog maar rails, huisjes, wegen en accessoires op hoeft te maken. ik heb het laatst bij iemand gezien maar kan het nergens vinden op marktplaats of ebay weet iemand hoe dat heet?
    Bedankt voor je goede site ik heb er veel van geleerd!
    M.V.G Thom

  • Vroeger als kind had ik een klein märklin-baantje.
    Nadat mijn vrouw gestorven is heb ik mijn hobby opnieuw opgepakt.
    Ik heb toen een grote aanschaf gedaan märklin-delta met heel veel toebehoren.
    Na een paar jaar heb ik de baan gedemonteerd en ga overstappen naar digitaal.
    Mijn huidige vriendin heeft geweldige ideeën, doch de praktische kant is onbekend.
    Koen, door jouw tips kom ik al een stuk verder dan ik ook geweest ben.
    Hartstikke bedankt en ga zo door.

    • Wat voor raster grootte en plankdiktes raad je aan voor een open onderbouw? Wil er van de week aan beginnen 😁

  • . beste koen.
    had al een baan van1.25 bij 2.40 met ho: maar door sennery weinig ruimte, ga nu over nieuw beginnen maar ben er nog niet uit ho of spoor n graag advies.
    heb veel rocco ho dig: maar wil qua ruimte naar spoor n.
    ik heb ook gedacht aan 2 etages met onder ho en boven n spoor of een oploop van een meter naar boven en dan weer omlaag ? ik ben wel handig alleen niet op stroom. bij voorbaat mijn dank.

    • Ik ben lid van een modelspoorwegvereniging en heb onlangs geruime tijd gewerkt aan een modelspoorbaan in schaal N.
      Als je weinig ruimte hebt is dit een ideale baan. Alleen is mijn ervaring dat schaal N erg gevoelig is voor storingen. Je rijdend materieel moet prima in orde zijn. Ook wissels zijn vaak storingsgevoelig. Dus het leggen van de rails moet dus erg zorgvuldig gebeuren.
      Het is maar dat je het weet. Mijn opmerkingen kun je dus allemaal meenemen is je overweging om wel of niet over te stappen op schaal N.
      Zelf heb ik schaal H0, voorlopig nog analoog.
      Succes.

Recent Posts

Bomen maken van druiven Tip van Henk

Speciaal iets voor de doe het zelver. Is het u al eens opgevallen dat na…

2 jaar ago

Een verhoogde kop- en zijlading?

Laadperron of verhoogde kop- en zijlading? We gaan even terug in de tijd. Tot diep…

2 jaar ago

Bouw van een storttoren met servo stortbeveiliging

Foto 001Het zelf bouwen van een silo met storttoren – waarvan de stortbeveiliging wordt geregeld…

3 jaar ago

Een hijskraan en een vrachtschip met Arduino besturing

Er komen steeds meer modelbanen – in N en H0 – met een (binnen)haven. Daar…

3 jaar ago

De oude Romeinse brug

In de beginperiode van mijn modelspoorders bestaan, droomde ik van een relatief simpele rondlopende analoge…

3 jaar ago

De kabelbaan als blikvanger

Bewegende scenery is natuurlijk één van de mooiste elementen op de modelbaan. En wie een…

5 jaar ago