Algemeen

6 misverstanden over modeltreinen

Buiten het modelspoor wereldje is bijna iedereen in Nederland en andere westerse landen wel bekend met onze hobby, en hebben hier een bepaald beeld van.

Maar er bestaan ook een hoop misverstanden over modeltreinen en de modelspoor hobby.

Want zo als je ongetwijfeld zult weten zijn er enorm veel verschillende begrippen en jargon termen die soms voor een beginners verwarrend kunnen werken…

Tel hierbij op dat sommige reclame uitingen van fabrikanten dingen weer proberen te versimpelen en je eindigt met allerlei misverstanden en halve waarheden.

In dit artikel heb ik 6 misverstanden over modelspoor die ik regelmatig kom tegen op een rijtje gezet:

1. Märklin trein of Märklin baan

Het is mij al enkele keren overkomen dat ik op een verjaardagsfeestje iemand vertelde over Modeltreinen en mijn gesprekspartner er vervolgens volledig vanuit ging dat alle modeltreinen Märklin treinen zijn en alle modelspoorbanen Märklin banen zijn.

Als je al enige tijd met modelspoor bezig bent zul je natuurlijk weten dat dit een misverstand is en Märklin slechts één van de fabrikanten van modeltreinen is en vele modelspoorbanen zonder Märklin materiaal zijn gebouwd.

Echter is het voor outsiders vaak het enige merk waar ze van gehoord hebben en gaan ze er dus vanuit dat alle Modeltreinen wel van dit merk moeten zijn.

2. Spoorbreedte en schaal

Een ander mistverstand tussen gebruikte termen is het verschil tussen schaal en spoorbreedte / spoorwijdte. Waar schaal slaat op de factor waarmee het grootbedrijf geschaald is naar modelspoor, hoeft spoorbreedte niet exact op schaal te zijn.

Zo kun je de spoorbreedte 16,5mm zowel in H0 als 0e terugvinden, waarbij 0e een smalspoor variant van schaal 0 is. Spoorbreedte en schaal moeten dus los van elkaar gezien worden.

Het verhaal hier achter is dat als je een smallere spoorbreedte gebruikt, je krappere bochten kunt maken en zo meer rails per vierkante meter kwijt kunt. Zo kun je dus een grotere modelspoorbaan bouwen zonder een kleinere schaal te hoeven kiezen

3. Een modelspoorbaan is een exacte schaal weergave van de werkelijkheid

Bij het bouwen van een modelspoorbaan is het modelleren van de werkelijkheid op een zo realistisch mogelijke wijze het doel. Dit betekend echter niet dat een modelspoorbaan simpelweg een verkleinde versie is van een bestaand traject. Dit zou in H0 bijvoorbeeld betekenen dat een perron dat in het grootbedrijf 100 meter lang is 1,15 meter op de modelspoorbaan in beslag zou nemen.

De kunst is dan ook om de verschillende elementen op de modelspoorbaan op elkaar af te stemmen zodat het niet opvalt dat bijvoorbeeld een bocht veel scherper is dan deze in werkelijkheid zou zijn.

Veel fabrikanten van o.a. modelgebouwen hebben hier reeds rekening mee gehouden en de schaal aangepast zodat de gebouwen realistisch zijn in combinatie met de bijbehorende schaal modeltreinen.

4. Seinen zijn alleen voor de sier

Zo als er op de openbare weg verkeersregels en stoplichten zijn om het verkeer te regelen, zijn er op de spoorbaan seinen te vinden die het verkeer in goede banen leiden. Om het grootbedrijf zo realistisch mogelijk na te bootsen zul je op de modelspoorbaan dus ook seinen aan willen brengen.

Echter hebben veel beginnende hobbyisten het misverstand dat deze seinen enkel voor de sier zijn. Maar om een baan realistisch te maken wil je natuurlijk dat een trein ook stopt als het sein dat aangeeft en zodra het kan weer begint te rijden.

Op de analoge baan kun je dit doen door de baan in blokken te verdelen en de voeding naar deze blokken via de seinen te regelen, zodat na een stop sein er geen voeding op de rails staat. Op de digitale baan kun je werken met stopsecties, remgeneratoren of met terugmelding en blokken die door seinen aangestuurd worden.

5. Modelspoor is duur

Als je met de modeltreinen hobby wilt beginnen zul je er al snel achterkomen dat de kosten van zowel de modeltreinen als het spoor en elektronica aardig op kunnen lopen. Een bekend vooroordeel / misverstand is dan ook dat modelspoor duur is.

En hoewel ik niet zal ontkennen dat de hobby duur kan zijn, is dit niet per definitie het geval. Er zijn talloze voorbeelden van mensen die een volledige modelspoorbaan met treinen en scenery bouwde voor €500 a €1000.

Als je daadwerkelijk door modeltreinen gefascineerd bent, zou budget je niet tegen moeten houden om aan het bouwen van een baan te beginnen. Geld besparen ? kijk dan eens naar mijn artikel met budget tips: www.modeltreinen.org/budget-tips/

6. Digitaal modelspoor is altijd op de computer

De grootste innovatie in de modelspoor hobby is de komst van het digitale besturingsysteem, waarmee je eenvoudig meerdere treinen individueel aan kunt sturen. Echter is er met de komst van alle verschillende digitale systemen en mogelijkheden voor de beginner meer verwarring ontstaan.

Een van de grootste misverstanden is dat een digitale modelspoorbaan altijd aan een computer gekoppeld moet worden. In de basis werkt een digitale modelspoorbaan met een digitale centrale en modeltreinen die uitgevoerd zijn met decoders, dit is genoeg om digitaal te kunnen rijden.

Wil je meer mogelijkheden zo als het automatiseren van de baan dan kun je er voor kiezen om de centrale op een computer aan te sluiten en zo via de computer de centrale aan te sturen. Dit is echter een optie, en de meeste digitale modelspoorbanen gebruiken dan ook geen computer.

——

Tot zo ver de 6 misverstanden over modeltreinen, waarschijnlijk ken je zelf ook wel een misverstand.. laat het hieronder even weten in een reactie, ik ben erg benieuwd!

En vergeet niet dit artikel te delen via de sociale kanalen (facebook, twitter en dergelijke)

Koen Kuypers

View Comments

  • Grappig om dat te lezen als Märklin fanaat. Wel vroeg ik me nu af wat de schaal is van de Biller Bahn die op spoor H0 rijdt maar met grotere afmetingen.

  • Beste Koen, ik kan hier over meepraten, maar opmerking 5 zie ik toch anders. Ik denk dat als je iets moois wilt maken, het uiteindelijk toch een kostbare zaak zal worden. Dat geeft natuurlijk niets, het is immers een hobby die zoals veel hobby's aardig uit de hand kan lopen.

  • Beste Koen
    ik rij nu met de raptor , er komt helemaal geen computer aan te pas ,enkel een studie van het systeem is nodig , voor de rest helemaal logisch en begrijpelijk in te voeren
    mg Jan

  • Het misverstand over spoorbreedte is ontstaan omdat er in werkelijkheid ook meerdere spoorbreedtes zijn. Behalve normaalspoor zijn er meerdere varianten smalspoor en zelfs breedspoor.

    Een ander misverstand is dat modelspoor speelgoed is. Zo is het vroeger begonnen maar modelspoor is het speelgoed niveau allang ontstegen.

  • Ik doe al 40 jaar modelspoor en werk met marklin omdat deze op wissestroom werkt en geen problemen geeft bij een keerlus als traktie zijn het AC locomtieven en mijn spoorweg ligt rond de jaren 1935 dus alles onder stoom gebruik van verschillende merken het materiaal beleef er nog altijd plezier aan er is altijd iets dat ge veranderd groot is het niet maar zeer bedrijvig en alles is met beseinde reiswegen voor mij kan het niet anders heb heel mijn leven voor de spoorweg gewerkt als seigever in de hoogste funktie.
    De opmerking die ik soms te oren krijg speel je met treintjes ach er is toch wat anders om je bezig te houden ga vissen of biljarten en dan

  • dat ik met mijn centrale van RAPTOR zelfs de NS zou kunnen aansturen.

    ( misschien wel beter ) kijk naar het rail AGV-lab: volautomatisch containertransport over het spoor ) onbemand vervoer , daar zit raptor ook in.
    dus onze hobby gaat veel verder dan alleen aan een knop draaien!!
    gr. jan wildschut.

  • Rocco multimouse werkt ook zonder computer en je kan ook zelfs wissels hiermee aansturen dus digitaal kan best zonder PC.
    Wel handig kan zijn via tablet program Z 21 aansturen treinen.
    Verder schaal spoor treinen is volgens mij ook keuze met de ruimte die je beschikbaar hebt.
    gr. Ron

  • Beste Koen,

    In de inleiding schrijf je "bocht" maar een trein gaat niet door een bocht maar door

    een boog. Ook weer zo'n misverstand. Als autoriteit op modelspoorgebied moet

    je dat toch weten.

    Rinus.

Recent Posts

Bomen maken van druiven Tip van Henk

Speciaal iets voor de doe het zelver. Is het u al eens opgevallen dat na…

2 jaar ago

Een verhoogde kop- en zijlading?

Laadperron of verhoogde kop- en zijlading? We gaan even terug in de tijd. Tot diep…

2 jaar ago

Bouw van een storttoren met servo stortbeveiliging

Foto 001Het zelf bouwen van een silo met storttoren – waarvan de stortbeveiliging wordt geregeld…

3 jaar ago

Een hijskraan en een vrachtschip met Arduino besturing

Er komen steeds meer modelbanen – in N en H0 – met een (binnen)haven. Daar…

3 jaar ago

De oude Romeinse brug

In de beginperiode van mijn modelspoorders bestaan, droomde ik van een relatief simpele rondlopende analoge…

3 jaar ago

De kabelbaan als blikvanger

Bewegende scenery is natuurlijk één van de mooiste elementen op de modelbaan. En wie een…

5 jaar ago