Buiten het modelspoor wereldje is bijna iedereen in Nederland en andere westerse landen wel bekend met onze hobby, en hebben hier een bepaald beeld van.
Maar er bestaan ook een hoop misverstanden over modeltreinen en de modelspoor hobby.
Want zo als je ongetwijfeld zult weten zijn er enorm veel verschillende begrippen en jargon termen die soms voor een beginners verwarrend kunnen werken…
Tel hierbij op dat sommige reclame uitingen van fabrikanten dingen weer proberen te versimpelen en je eindigt met allerlei misverstanden en halve waarheden.
In dit artikel heb ik 6 misverstanden over modelspoor die ik regelmatig kom tegen op een rijtje gezet:
1. Märklin trein of Märklin baan
Het is mij al enkele keren overkomen dat ik op een verjaardagsfeestje iemand vertelde over Modeltreinen en mijn gesprekspartner er vervolgens volledig vanuit ging dat alle modeltreinen Märklin treinen zijn en alle modelspoorbanen Märklin banen zijn.
Als je al enige tijd met modelspoor bezig bent zul je natuurlijk weten dat dit een misverstand is en Märklin slechts één van de fabrikanten van modeltreinen is en vele modelspoorbanen zonder Märklin materiaal zijn gebouwd.
Echter is het voor outsiders vaak het enige merk waar ze van gehoord hebben en gaan ze er dus vanuit dat alle Modeltreinen wel van dit merk moeten zijn.
2. Spoorbreedte en schaal
Een ander mistverstand tussen gebruikte termen is het verschil tussen schaal en spoorbreedte / spoorwijdte. Waar schaal slaat op de factor waarmee het grootbedrijf geschaald is naar modelspoor, hoeft spoorbreedte niet exact op schaal te zijn.
Zo kun je de spoorbreedte 16,5mm zowel in H0 als 0e terugvinden, waarbij 0e een smalspoor variant van schaal 0 is. Spoorbreedte en schaal moeten dus los van elkaar gezien worden.
Het verhaal hier achter is dat als je een smallere spoorbreedte gebruikt, je krappere bochten kunt maken en zo meer rails per vierkante meter kwijt kunt. Zo kun je dus een grotere modelspoorbaan bouwen zonder een kleinere schaal te hoeven kiezen
3. Een modelspoorbaan is een exacte schaal weergave van de werkelijkheid
Bij het bouwen van een modelspoorbaan is het modelleren van de werkelijkheid op een zo realistisch mogelijke wijze het doel. Dit betekend echter niet dat een modelspoorbaan simpelweg een verkleinde versie is van een bestaand traject. Dit zou in H0 bijvoorbeeld betekenen dat een perron dat in het grootbedrijf 100 meter lang is 1,15 meter op de modelspoorbaan in beslag zou nemen.
De kunst is dan ook om de verschillende elementen op de modelspoorbaan op elkaar af te stemmen zodat het niet opvalt dat bijvoorbeeld een bocht veel scherper is dan deze in werkelijkheid zou zijn.
Veel fabrikanten van o.a. modelgebouwen hebben hier reeds rekening mee gehouden en de schaal aangepast zodat de gebouwen realistisch zijn in combinatie met de bijbehorende schaal modeltreinen.
4. Seinen zijn alleen voor de sier
Zo als er op de openbare weg verkeersregels en stoplichten zijn om het verkeer te regelen, zijn er op de spoorbaan seinen te vinden die het verkeer in goede banen leiden. Om het grootbedrijf zo realistisch mogelijk na te bootsen zul je op de modelspoorbaan dus ook seinen aan willen brengen.
Echter hebben veel beginnende hobbyisten het misverstand dat deze seinen enkel voor de sier zijn. Maar om een baan realistisch te maken wil je natuurlijk dat een trein ook stopt als het sein dat aangeeft en zodra het kan weer begint te rijden.
Op de analoge baan kun je dit doen door de baan in blokken te verdelen en de voeding naar deze blokken via de seinen te regelen, zodat na een stop sein er geen voeding op de rails staat. Op de digitale baan kun je werken met stopsecties, remgeneratoren of met terugmelding en blokken die door seinen aangestuurd worden.
5. Modelspoor is duur
Als je met de modeltreinen hobby wilt beginnen zul je er al snel achterkomen dat de kosten van zowel de modeltreinen als het spoor en elektronica aardig op kunnen lopen. Een bekend vooroordeel / misverstand is dan ook dat modelspoor duur is.
En hoewel ik niet zal ontkennen dat de hobby duur kan zijn, is dit niet per definitie het geval. Er zijn talloze voorbeelden van mensen die een volledige modelspoorbaan met treinen en scenery bouwde voor €500 a €1000.
Als je daadwerkelijk door modeltreinen gefascineerd bent, zou budget je niet tegen moeten houden om aan het bouwen van een baan te beginnen. Geld besparen ? kijk dan eens naar mijn artikel met budget tips: www.modeltreinen.org/budget-tips/
6. Digitaal modelspoor is altijd op de computer
De grootste innovatie in de modelspoor hobby is de komst van het digitale besturingsysteem, waarmee je eenvoudig meerdere treinen individueel aan kunt sturen. Echter is er met de komst van alle verschillende digitale systemen en mogelijkheden voor de beginner meer verwarring ontstaan.
Een van de grootste misverstanden is dat een digitale modelspoorbaan altijd aan een computer gekoppeld moet worden. In de basis werkt een digitale modelspoorbaan met een digitale centrale en modeltreinen die uitgevoerd zijn met decoders, dit is genoeg om digitaal te kunnen rijden.
Wil je meer mogelijkheden zo als het automatiseren van de baan dan kun je er voor kiezen om de centrale op een computer aan te sluiten en zo via de computer de centrale aan te sturen. Dit is echter een optie, en de meeste digitale modelspoorbanen gebruiken dan ook geen computer.
——
Tot zo ver de 6 misverstanden over modeltreinen, waarschijnlijk ken je zelf ook wel een misverstand.. laat het hieronder even weten in een reactie, ik ben erg benieuwd!
En vergeet niet dit artikel te delen via de sociale kanalen (facebook, twitter en dergelijke)
Grappig om dat te lezen als Märklin fanaat. Wel vroeg ik me nu af wat de schaal is van de Biller Bahn die op spoor H0 rijdt maar met grotere afmetingen.
goede uitleg en nuttig
Beste Koen, ik kan hier over meepraten, maar opmerking 5 zie ik toch anders. Ik denk dat als je iets moois wilt maken, het uiteindelijk toch een kostbare zaak zal worden. Dat geeft natuurlijk niets, het is immers een hobby die zoals veel hobby’s aardig uit de hand kan lopen.
Beste Koen
ik rij nu met de raptor , er komt helemaal geen computer aan te pas ,enkel een studie van het systeem is nodig , voor de rest helemaal logisch en begrijpelijk in te voeren
mg Jan
Het misverstand over spoorbreedte is ontstaan omdat er in werkelijkheid ook meerdere spoorbreedtes zijn. Behalve normaalspoor zijn er meerdere varianten smalspoor en zelfs breedspoor.
Een ander misverstand is dat modelspoor speelgoed is. Zo is het vroeger begonnen maar modelspoor is het speelgoed niveau allang ontstegen.
Ik doe al 40 jaar modelspoor en werk met marklin omdat deze op wissestroom werkt en geen problemen geeft bij een keerlus als traktie zijn het AC locomtieven en mijn spoorweg ligt rond de jaren 1935 dus alles onder stoom gebruik van verschillende merken het materiaal beleef er nog altijd plezier aan er is altijd iets dat ge veranderd groot is het niet maar zeer bedrijvig en alles is met beseinde reiswegen voor mij kan het niet anders heb heel mijn leven voor de spoorweg gewerkt als seigever in de hoogste funktie.
De opmerking die ik soms te oren krijg speel je met treintjes ach er is toch wat anders om je bezig te houden ga vissen of biljarten en dan
Lekker gewerkt
Beste Koen,
Alle info en ervaringen zijn nuttig.
Zo ook deze.
M.v.g.
P.Faling
dat ik met mijn centrale van RAPTOR zelfs de NS zou kunnen aansturen.
( misschien wel beter ) kijk naar het rail AGV-lab: volautomatisch containertransport over het spoor ) onbemand vervoer , daar zit raptor ook in.
dus onze hobby gaat veel verder dan alleen aan een knop draaien!!
gr. jan wildschut.
Rocco multimouse werkt ook zonder computer en je kan ook zelfs wissels hiermee aansturen dus digitaal kan best zonder PC.
Wel handig kan zijn via tablet program Z 21 aansturen treinen.
Verder schaal spoor treinen is volgens mij ook keuze met de ruimte die je beschikbaar hebt.
gr. Ron
Beste Koen,
In de inleiding schrijf je “bocht” maar een trein gaat niet door een bocht maar door
een boog. Ook weer zo’n misverstand. Als autoriteit op modelspoorgebied moet
je dat toch weten.
Rinus.
Beste Koen,
een centrale is min of meer ook een computer toch?
Echter is er wel een onderscheid te maken tussen deze 2 en begrijp jou bedoeling hiermee echter je kan in digitale wereld niet zonder computer of centrale.
De pc wordt in mijn ogen juist wel veel gebruikt tegenwoordig zoals koploper b.v. waar heel veel mee mogelijk is en is niet meer weg te denken.
Misschien begrijp ik het verkeerd allemaal maar is maar een mening van mijzelf wat ervaar in mijn kring.
Analoog rijden is ook echt heel mooi om te doen daar het wel heel veel meer dradenwerk en elektronica is maar is voor elke liefhebber die dit wil doen is het een mooie ervaring.
Voor één ieder wat wils hierin en dat is het mooie aan deze hobby waar allebei mee gewerkt heb.
Digitaal is toch de nieuwe wereld in deze tijd waar meer mogelijk mee is en er is niets mis mee met de analoge wereld hoor en heb er evenveel respect voor, dit is net zo mooi om mee te werken al digitaal.
Het is de keuze die je maakt hieruit en is juist mooi omdat het 2 dingen heeft n.l dat het op deze manier beiden blijven voortbestaan.
Ik waardeer het allebei en hou van deze manier van treinenwereld hoe één ieder het op zijn manier doet allemaal.
Het is hobby nu eenmaal en je kan alleen van elkaar leren dat is het mooie hiervan.
Met vriendelijke groet,
Theo.
zeer intressant verslag koen
Je kunt het zo duur maken als jezelf wilt maar het leuke aan deze hobby is toch het zelf realiseren van dingen zoals bomen water huisjes en achtergronden en vooral de hobby treinen zelf
Ga zo door met deze goede tips en raad
Bedankt .
Wel grappig! Ik zet samen met mijn vader alle Fleischmann en Trix om tot Marklin en dan hebben we gewoon een grote baan, je zou het namelijk ook gewoon in vakken kunnen verdelen en dan op elk vak een ander merk.
Leuk verhaal Koen, zeker voor de willende beginner,vergeet ook niet aan te geven bij keuze het vershil tussen gelijk en wisselspanning kan met bouwen belangrijk zijn.
groet
Thx alle aanvulling is duidelijk,groet.lB
Heel goed er zijn zoveel misverstanden in de wereld van het kleine mini goed mooi dat je het zo mooi weet te vertellen ga zo door
P.S. Ik vindt het wel een dure hobby maar op marktplaats is veel te vinden voor een redelijke prijs en dat is voor ons heel mooi
GROETJES
bedankt voor de uitleg
Ja; ik vind dit heel nuttig.
Rij zelf gelijkstroom in HO
Koen, dat van die kosten ben je wel een van de weinigen die vind dat de kosten mee kunnen vallen.
Voor duizend euro heb je niet veel.
Groet, Gerard.
Het is zeer interessant opgezet en de seinen werken ook,leuk. Maar ik kan niet meer aan de baan werken.door een specialist die moest de zenuw in de nek vrijmaken,want ik kreeg last met lopen. Nu heeft hij niet genoeg aandacht besteed aan het afkooelen want hij moest wat van de wervels afvrezen en heeft de zenuw verbrand,nu ben ik invalide en elke dag fantoompijn.dus de man van 2ton per jaar mag gewoon doorknoeien.Is nu tien jaar,nu lukt het niet meer met de draadjes solderen.nu breek ik de baan maar af.groetjes Gerrit.
Misverstand 4 is naar mijn bescheiden mening geen misverstand maar domweg een keuze in hoever je wilt gaan met volgen van de werkelijkheid. Als dit een misverstand is, dan geldt dat ook voor bijvoorbeeld locs zonder met de rijrichting meedraaiende machinisten, niet bewegende bagagewagens op perrons, stilstaande auto’s die rijdende auto’s moeten voorstellen of bogen die kleiner zijn of niet zo vloeiend overgaan in een boog als in de werkelijkheid.
Beste Koen, leuk verhaal, goede tips.
Zelf gebruik ik m-rails met wisselstroom locs (marklin) en verder alle merken wagons in schaal h0. Met name het laatste houdt het betaalbaar.
Ik wil model spoor beginnen maar wat is het beste en makkelijkste spoor graag reactie
Hallo Wim,
Dat is moeilijk want ieders budget is anders. Het gemakkelijkst is n.m. Marklin wisselstroom want daar kun je alles aan elkaar leggen zonder kans on kortsluiting zoals bij gelijkstroom banen. Probeer eens bij een modelspoorclub langs te gaan.
ik denk dat iedere modelbaan erg verschilt van elkaar en dat ook door juist deze verschillen in bedenken ontwerpen bouwen rijden de hobby zo leuk is en je eigen wereld verkleint bouwt. ik ben nu 4 en half jaar bezig met een n spoor baan 2.50m bij 1.30 m gedacht in her duitse westerwald in begin jaren 60 dubbelsporige hoofdbaan rondlopend met 2.25 m lange tunnel bahnbetriebswerk met de nodige rails wissels lichtseinen evenals lichtseinen op het hoofdpoort 2 meter lange hoe kolengaan bovenleiding op her paradebaanvak hoe bergspoor rondlopend en dan met de nodige welbekende scenery dus kom ik toch al gauw op een bouwtijd van 8 jaar grondig en gedegen nu rijd het kolenbaantje voor het eerst goed derest kont vanzelf want er staat geen tijd voor want in de zin van de hobby is her hard werken