Een digitale modelspoorbaan stelt je in staat om meerdere modeltreinen individueel te besturen zonder het spoor in sectie op te hoeven delen zoals bij een analoge baan. Dit kan doordat de modeltreinen voorzien zijn van een digitale decoder, deze digitale decoder bevat een uniek adres, waarmee deze aangestuurd kan worden d.m.v. een digitale centrale. De digitale centrale stuurt een “opdracht” zo als bijvoorbeeld rijden naar het adres van de decoder en alleen de modeltrein met dat adres zal op dat moment gaan rijden.
Op hoe een digitale decoder precies werkt zal ik niet te ver ingaan in dit artikel, maar een belangrijk onderdeel van de digitale decoder zijn de CV’s of ter wel Configuration Variable’s. Deze CV’s zijn de instellingen van de decoder en bepalen bijvoorbeeld of de rijverlichting aanstaat, welke functie knop wat aan stuurt, het rijgedrag van de modeltreinen en nog veel meer. Doordat je de CV’s zelf kunt instellen (met een digitale centrale) kun je de treinen voor een groot deel zelf programmeren.
De eerste CV waar je mee te maken krijgt is het adres. In CV1 staat het primaire (twee-cijferige) adres opgeslagen en het uitgebreidere adres staat opgeslagen in CV17 en CV18.
Maar hoe weet de decoder welke van de adressen gebruikt moet worden op het moment dat hij een digitaal signaal (met een specifiek adres) ontvangt ? Dit is vaak de eerste instelling waar je CV29 voor moet gebruiken.
Hoe CV’s werken:
Elke digitale decoder bevat CV29, deze CV zorgt voor een aantal basis functies, zo als welk adres er gebruikt wordt.
Een CV bestaat altijd uit 8 bits (bit 0 t/m bit 7), elke bit heeft een instelling, deze is altijd 0 of een oplopende waarde (zie tabel).
Als je de instellingen van alle bits bij elkaar op telt kom je op een getal dat ingesteld moet worden bij de CV. Als bij CV29 bijvoorbeeld enkel bit 0 op 1 ingesteld staat en de waarde van alle andere bits op 0 staat, dan is de totale waarde van CV29 dus 1.
De werking van CV29:
Elke bit beheert een andere instelling, in CV29 is dit als volgt:
Bit 0 stelt de rijrichting in, meestal staat deze vanuit de fabriek goed, maar het kan zijn dat bij het ombouwen van een loc de bedrading naar de motor niet goed is gedaan waardoor de trein achteruit rijd. Dit is op te lossen door bit 0 te veranderen.
Bit 1 stelt in in hoeveel rijstappen de snelheid in te stellen is, als je wilt kun je terug naar 14 rijstappen, maar de meeste moderne systemen kunnen 28 of 128 stappen gebruiken.
Bit 2 maakt het mogelijk om de trein wel of niet te laten rijden op een analoog systeem, dit kan wenselijk zijn als maar een deel van modelspoorbaan gedigitaliseerd is, maar het kan ook problemen op leveren met bepaalde remmodule’s als het niet nodig is is het dus beter dus op 0 te zetten.
Bit 3 is er om Railcom aan te zetten, dit is een systeem waarbij de decoder informatie terug kan sturen naar de centrale, dit systeem is echter nog vrijwel niet in gebruik en Bit 3 zal in de meeste gevallen dus gewoon op 0 gezet worden.
Bit 4 geeft de keuze om een 3 punts motorcurve te gebruiken (curve wordt bepaald door CV2, CV5 en CV6. Of om te gaan voor een 28 punts motorcurve (bepaald door CV67 tot CV96)
Bit 5 geeft aan of er een kort of lang adres gebruikt wordt, als de waarde 0 is dan zal het adres uit CV1 gebruikt worden, als de waarde 32 gebruikt wordt dan zal het adres van CV17 en CV18 gebruikt worden.
Bit 6 is gereserveerd en op dit moment niet gebruikt en is dus 0.
Bit 7 kan aangeven of de decoder een accessoires decoder is, dit is dus niet van belang voor locomotieven en zal ook op 0 gezet worden.
Vervolgens tel je dus de waardes van bit 0 t/m bit 7 bij elkaar op en je weet wat je in moet stellen bij CV29!
Opdracht:
Als het goed is kun je met bovenstaande informatie zelf berekenen wat de waarde voor CV29 moet zijn in onderstaande situatie:
De trein moet standaard rijrichting aanhouden Gebruik maken van 28 of 128 rijstappen De trein moet niet op analoog rijden Railcom moet uit staan Gebruik maken van de 28 punts motorcurve Gebruik maken van het uitgebreide (4 cijferige) adres
===Aankondiging==
Aanstaande zondag 10 november lanceer ik de vernieuwde 3e versie van de cursus Digitaal Modelspoor, houd je mailbox dus in de gaten voor meer digitaal modelspoor!
Hallo Koen,
Ik lees jouw artikelen altijd graag.
Nu ben ik bezig om een nieuwe baan te maken echter ik ga binnen kort voor 4 weken in het gips en kan dus mijn r. arm voorlopig niet gebruiken.
Zijn er nog liefhebbers die mij in die tussentijd willen helpen om mijn baan opnieuw te bouwen?
Graag iemand in de buurt van Lelystad/Almere.
Een hele goede uitleg over hoe een bit en een byte in elkaar zitten, zo werken alle computers.
Super uitleg.
Eindelijk een duidelijke info over bits.En een schema erbij.
Goed Koen ga zo door.
nuttige info
bedankt
Ja, heb ik wat aan
Goed artikel, heldere uitleg. Zelfs ik snap het nu.
Bedankt
veel van geleerd, nuttige informatie, vooral voor beginners.
Ik ben momenteel loc’s aan het ombouwen naar digitaal.Het is geen eenvoudige ingreep vooral op de stoomloc’s.
Daar de motoren aan het chassis verbonden liggen is dit opletten geblazen.
Prima uitleg.
heel nuttig, doorgaan met de overige cv waarden zou ook heel mooi zijn
zoals altijd zeer nuttig een dank aan Koen
ik denk 50