Een vraag die ik regelmatig binnen krijg op de mail is: wat is het verschil tussen wissel en gelijkstroom en welke van de twee moet ik kiezen ?
In dit artikel zal ik beide vragen beantwoorden door beide systemen en de verschillen, voor en nadelen te bespreken zodat je zelf kunt kiezen welke van de twee het beste voor jou is.
Nu is deze vraag allereerst alleen relevant voor H0, aangezien dit de enige schaal is waarbinnen je keuze hebt tussen het zogenaamde tweerail gelijkstroom systeem of het drierail wisselstroom systeem.
Gelijkstroom
Bij het tweerail systeem wordt het motortje in de locomotief gevoed met gelijkstroom, deze gelijkstroom bereikt het motortje door de wielen die de stroom van de spoorstaven oppikken. Bij gelijkstroom bevat altijd een spoorstatief positieve spanning terwijl de andere spoorstaaf negatieve spanning bevat. Doordat het motortje onderdeel van het elektrische circuit wordt gaat deze ronddraaien en begint de locomotief (vooruit) te rijden. Om de locomotief de andere kant op te laten rijden, dien je de polariteit van de stroom om te draaien, dit bekent dat de spoorstaaf die eerst plus was nu min wordt en visa versa. Hier zien we ook direct het eerste nadeel, het is namelijk niet mogelijk om een keerlus te maken zonder hier een speciale schakeling voor te gebruiken, anders treed er kortsluiting op.
Wisselstroom
Bij het drierail systeem wordt het motortje in de locomotief gevoed met wisselstroom, deze wisselstroom bereikt het motortje door een middensleper die over contactpunten tussen de spoorstaven sleept en zo de stroom oppikt. Bij het drierail systeem zijn de contactpunten en een van de spoorstaven verbonden met de transformator, de andere spoorstaaf staat in verbinding doordat de assen anders dan bij gelijkstroom niet geïsoleerd zijn, dit is ook de reden dat een wisselstroom wagon niet op een gelijkstroom baan kan rijden (dit veroorzaakt kortsluiting) en maar een gelijkstroom wagon wel op een wisselstroom baan. Het nadeel dat gelijkstroom heeft met het maken van een keerlus is bij wisselstroom niet aanwezig, wat zijn voordelen heeft. Van rijrichting wordt veranderd door een relais in het motortje dat het de andere kant op doet draaien, dit relais wordt meestal geactiveerd door een elektrische puls.
Rails met puntcontacten (drierail)
Nu we een duidelijk idee van de twee systemen hebben en dus ook de verschillen weten, is het tijd om naar de voor en nadelen te kijken, zodat je voor jezelf een beslissing kunt maken welk systeem geschikt is voor jouw modeltreinen.
Voor/nadelen gelijkstroom
Een zichtbaar voordeel van het tweerails systeem is dat het realistischer oogt door het ontbreken van de puntcontacten in het midden van de rails, dit is dan ook een van de belangrijkste redenen voor hobbyisten om te gaan voor dit systeem. Het tweede voordeel is dat het aanbod aan materiaal (zowel rails als modeltreinen) groter is voor dit systeem, wat zorgt voor meer keuze en ook lagere prijzen door meer concurrentie.
Het eerste nadeel aan het tweerail systeem is eigenlijk eerder al genoemd en is dat het lastiger is om een keerlus te maken, hoewel dit op te lossen is met een schakeling kan dit vooral voor een kleinere modelspoorbaan toch een reden zijn om voor drierail te gaan. Het tweede nadeel van tweerail is dat de stroomgeleiding en zekerheid van het systeem een stuk minder is doordat als een van de twee spoorstaven niet goed geleid (door bijvoorbeeld stof op de rails) je locomotief er mee zal stoppen, een factor die zeker het overwegen waard is als je een grotere baan hebt die lastiger stofvrij te houden is!
Realistischer ?
Voor/nadelen wisselstroom
Het nadeel van tweerail leid ons direct naar het eerste voordeel van drierail, namelijk de betere geleiding van de stroom, waardoor je minder snel met niet werkende treinen te maken hebt. Daarnaast wordt het aansluiten veelal als makkelijker gezien, mede doordat je een keerlus kunt maken zonder een schakeling te gebruiken.
Het eerste nadeel, dat altijd voor veel discussie zorgt is dat de puntcontacten in het midden van de rails niet realistisch zijn, aangezien deze in het grootbedrijf ook niet aanwezig zijn. En hoewel deze in de loop der jaren steeds minder opvallend aangebracht zijn, blijft het voor veel hobbyisten de reden om tweerail te gebruiken. Het tweede nadeel is dat je eigenlijk aan een aanbieder vast zit, Märklin is namelijk de enige aanbieder van drierail materiaal. Dit zorgt ervoor dat het aantal aangeboden modellen kleiner is en de prijs hoger (hoewel dit de laatste jaren steeds meer gelijk is) Het kleinere aanbod hoeft natuurlijk niet altijd een probleem te zijn, het beste is om eerst een baanplan te maken en zo te bepalen welke materialen je nodig hebt om vervolgens te kijken of je dit in zowel twee als drierail kunt realiseren, kan het in een van de 2 systemen niet dan is de keuze snel gemaakt.
De belangrijkste factoren voor de keuze van twee of drierail:
– Hoe belangrijk is realisme voor jou ?
– Kun je jouw plannen realiseren met dit systeem ?
– Ben je bereid om schakelingen te gebruiken voor keerlussen ?
Ik hoop dat dit artikel leerzaam voor je was en wellicht vragen heeft beantwoord, hou je mailbox de komende week (met name volgende week zondag) in de gaten voor meer van dit soort artikelen en informatie.
En vergeet niet een reactie achter te laten hieronder!
Was interessant.
Ik heb een wisselstroom, drie rail system van Marklin, H0.
Met vriendelijke groeten,
Hans Claassens.
Als 66 jarige wist ik dit wel maar voor de beginners is dit zeer goed beschreven.
Ga zo door.
Vr. Gr. Jan
dit is weer een duidelijke uitleg waar beginners veel aan hebben.
ga zo door,en bedankt
Hoi Koen,
Prima intro, ik ben met name geinteresseerd in het keerlusprobleem bij gelijkstroom. Ik ben benieuwd. Gr., Herman
ook ik heb gelijkspoor en ook ik heb problemen met de keerlussen ,welke schakelingen moet ik gebruiken. mijn baan is 50 tot 55 meter lang en veel wissels en keerlussen
Een nuttig verhaal.
Trix expresse heeft ook een middengeleider en er is ook nog de keuze voor boven geleiding.
Het tweede nadeel van wisselstroom, minder aanbod van treinmodellen, wordt steeds minder belangrijk. Er zijn steeds meer fabrikanten die bij het maken van een nieuw model, deze zowel in gelijk- als wissel-stroom uitvoering uitbrengen.
Zo rijden op mijn wisselstroom baan 30% locs die niet van Märklin zijn.
Groeten Gerrit
Welke merken zijn dat voor drierail van Marklin ?
Iedere keer heb je weer wat nieuws. Geweldig interessant. Keus hoef ik niet meer te maken, ik rij wisselstroom (Märklin) . Ga vooral zo door.
Bedankt.
Anne van Dijk
nuttig!
hier heb je wat aan
Beste Koen,
i.d.d. zeer duidelijk uitgelegd.
ik zelf uit keuze om verschillende redenen Z-Spoor.
ook ik ben wel benieuwd naar keerlus technieken.
ook misschien iets met remvertraging en stop vertragingen.
zeker omdat Z-Spoor op 10 volt werkt
mvg
Richard
Dankjewel , goed verhaal ik zat te twijfelen wat ik zou kiezen. jou stuk gaf de doorslag het wordt gelijkstroom. nu nog de moeilijkste keuze maken welke leverancier?
Vr.gr. Marco
Het leuke bij gelijkstroom is dat je niet hoeft te kiezen, ik heb 6 merken door elkaar rijden…
Eigenlijk is het verschil niet meer zo zeer wissel- of gelijkstroom, maar twee- of drierailsysteem. Immers, sinds de digitalisering zijn ook de marklin treinen uitgerust met gelijkstroommotoren, vandaar dat nu ook andere fabrikanten in deze markt zijn gedoken. Het enige verschil -buiten de drierailvoeding- is dat door de wisselstroomvoeding de locomotieven moeten worden voorzien van een rijrichtingschakelaar (of uiteraard een decoder). Met name vanwege de puntcontacten zijn ook de marklin wissels hoger, waardoor ook de flenzen van de wielen anders zijn dan bij de gebruikelijke gelijkstroomtreinen, dus ook de wagons moeten van andere wielen worden voorzien.
Duidelijk en goed uitgelegd,dank je wel.
Met vriendelijke spoorgroet,
Peter
Hallo Koen,
Een heel heldere en duidelijke uitleg van het verschil tussen de beide systemen. Ik heb hier in het begin mee zitten worstelen hoe dat zou moeten met die keerlussen maar ben er uiteindelijk toch uitgekomen. Dit artikel had daar zeker mee geholpen.
Dank en ga zo door. Ik lees alles met veel interesse en plezier.
Groet
Gert
Koen, je plaatst leuke en informatieve artikelen! Zeker voor de (her)beginner. Met betrekking tot gelijk/wisselstroom zou ik willen melden dat een bijgaand voordeel van wisselstroom van Marklin zeker de duurzaamheid van de C rail is. Zeker als je niet kiest voor een vaste baan. Zelf ben ik bezig met de opbouw van een grote vaste C rail baan, en mijn ervaring met deze rail is erg goed, zeer duurzaam, bedrijfszeker. Zelfs een rail waar de bedding deels vanaf is gebroken kun je nog goed gebruiken , zeker op een schaduwgedeelte van de baan. Ik soldeer zelfs de contacten aan de onderzijde van de rail aan elkaar, waardoor de bedrijfszekerheid nog beter is. Wel wat soldeerwerk, maar bedrijfsstoringen als de baan af is zijn een grote ergernis, en je komt er dan ook vaak slecht bij. Bij de latere vormgeving van de scenery is de maskering van de vaste bedding ook goed te doen.
Het tekeningetje bovenaan geeft bij wisselstroom maar een verbinding aan naar 1 rail. Er ontbreekt dus een (rood) lijntje naar de op de tekening niet aangesloten rail. Het voordeel is, zoals je zelf schrijft, dat voor de stroomvoorziening bij Märklin twee rails worden gebruikt. Verder blijft het aanbod van drierail wisselstroom niet beperkt tot de fabrikaten van Märklin.
Roco, Fleischmann, Piko, Electrotren, Lima en Rivarossi leveren veel materiaal dat geschikt is voor Märklin (digitaal)met drierail wisselspanning!
Maar dit alles terzijde. De informatie kan iemand vast wel wat verder helpen in zijn keuze. Mijn reactie dient slechts ter aanvulling op jouw gepubliceerde artikel. Het hoeft natuurlijk geen betoog dat hier een Märklinfan aan het schrijven is 🙂
Ga zo door Koen. Dank en veel succes.
Spoorse groet
Joost
Nee, joost het is géén wisselspanning maar gelijkspanning met pulsjes.
Je hebt het nu over digitaal wat bij zowel 2rail als 3rail het zelfde is.
Het moet zeker wel bigesegt worden dat dit keus aleen maar voor HO geld, bij N heb je aleen maar gelijkstroom verskaffers, selfs van Marklin/minitrix dus ?
geen moeilijk keus.
Hallo Koen,
Voor mij als absolute beginner in deze mooie hobby is dit een zeer interessante wetenswaardigheid.
Bedankt voor de info.
Met vr. gr. Henk
Correctie op mijn vorige reactie.
“Het voordeel is, zoals je zelf schrijft, dat voor de stroomvoorziening bij Märklin twee rails worden gebruikt”.
Correctie daarop. Vergat “even” de belangrijke middenrail te melden. Dus DRIE rails waarvan de beide spoorstaven worden gebruikt als “massa”.
Ik vind het heel nuttig.
Ik ga over op N spoor,alles fleischmann en kato rails.
Ben 2 weken geleden begonnen met bouwen.
M.V.G. Pierre.
Beste Koen,
Je vergeet nog wel te melden dat in een later stadium het terugmelden bij 3 railsysteem eenvoudiger is dan bij tweerailsysteem. Dit is van toepassing als de PC gebruikt gaat worden met daarop een besturingsprogramma zoals Koploper, Railroad, I – train etc.
Groet
Johan V
Zeer nuttig, voor mij denk ik dat gelijkstroom hier door het beste is. Zodra de ruimte vrij komt start ik met een baan dus dit is zeer belangrijke info.
Mijn dank.
Groet,
Ben Korf
He Koen,
Het zal bij mij gelijkstroom zijn, want mijn treinen zijn van Kato gelijkstroom, ik ga digitaal rijden via pc en ik heb trouwens daarvoor een decoder voor keerlus nodig.
Groeten Herman
voor mij zeer interessant als beginneling .
dank U
jawel, maar ik rijd met beide systemen
Heel interessant. Ik heb overigens een vraag aan Gerrit. Ik heb Märklin maar welke andere fabrikant heeft locss waarmee ik op mijn 3 rail wisselstroom baan kan rijden?
mvr.gr.
Jacques
Door het keerlus probleem dat mijn vriendjes hadden toen ik begon met treintjes [toen ik 16 of 17 was] ben ik gelijk met Märklin begonnen hoewel ik het gelijkstroom systeem wel altijd mooier heb gevonden omdat ik de toen nog ijzeren rail met middengeleider spuug lelijk vond. Het Márklin matrieel vind ik ook mooier afgewerkt dan bijvoorbeeld Fleismann. in de 60ger jaren. Als je een blauwe 1200 van Márklin naast de 1200 van Fleismann zet is het van Fleisman echt speelgoed om te zien. Dat heeft mij ook de keuze bepaald om met 3 rail te beginnen. Tegenwoordig met het kunstofrail van Märklin ziet dat er best model-getrouw uit. [Het blijft natuurlijk echt persoonlijk wat je kiest.]
Bedankt Koen. Groeten Martien.
Voor een beginner is deze info zeer nuttig. Duidelijk en zeer gestructureerd geschreven.
Ik heb heb een Marklin baan maar deze draait op gelijkspanning. Heb alle locs. omgebouwd naar DC, niet moeilijk slechts 2 dioden aanbrengen. en heeft nu de voordelen van beide systemen. Ik vond het Marklin systeem met het omschakelrelais nooit mooi en betrouwbaar werken. zodoende. Mede heb ik alle locs en wagons voorzien van HF verlichting wat met gelijkspanning makkelijker is te realiseren dan met AC.
Indien interessant mag dit best gepubliceerd worden.
J. Mattijsen Duivendrecht
Hallo Koen.
Bedankt voor deze (en ook eerdere) leuke artikelen!
Rij zelf Marklin 3-rail. Zoals je noemde voor de bedrijfszekerheid, maar ook voor als je echt digitaal wil rijden voor de bezetmeldingen enz.. Dit is ook eerder al genoemd.
Ga zo door ! Interessant !
Groeten Jaap
tis zeer goed uitgelegd
maar bij een marklinbaan kan men mits ge iets afweet van elektriciteit beide spanningen gebruiken zowel gelijk-als wisselspanning langs spoor wisselspanning en als ge bovenleiding hebt gelijkspanning en dat vond helaas niet terug in u uitleg
Nuttig?
Ben nog aan het kiezen. Hoe houdt e.e.a. verband met digitaal rijden?
Ik heb een wisselstroom drie rail systeem van Marklin HO en ben zeer tevreden de mogekijkheden zijn beter dan twee rail systemen
vriendelijke groeten
Alain Devacht.
Ik heb zedlf een tweerail baan van 5 meter breed en 1,30 meter diep met zo’n dikke 80 meter rails. voor het schoonmaken heb ik een lux schoonmaaktrein aangeschaft. wel duur maar werkt perfect.
aen collega van mij heeft een groet Marklin basan maar kan de onderste niet breikbarre delen na een jaar niet meer berijden. schoonmaken van je reails blijft dus belangrijk ook voor drierail.
Het keerlusprobleem is dsimpel p te lossen met een IR-lichtsluis die dwars over een van de onderbrekingen staat. Zie bij Avontuur in Miniatuur. Goede website met veel handige schakelingen.
Heel interessant en DUIDELIJK !
Het materieel aanbod wat als nadeel voor wisselstroom wordt betiteld wordt steeds kleiner omdat steeds meer fabrikanten naast gelijkstroom hetzelfde model ook in wisselstroom aanbieden.
Kijk naar Piko en Roco. Deze merken brengen het model ook gelijk digitaal wat niet in gelijkstroom gebeurd. De meerprijs voor wisselstroom wordt dan ook nagenoeg opgeheven door de meerwaarde van de digitaal decoder. Fleischmann maakt al jaar en dag wisselstroom locomotieven maar die zijn zover ik weet alleen analoog.. Misschien hebben de nieuwere modellen tegenwoordig ook een digitaal decoder maar daar heb ik geen info over.
Ik heb nooit stilgestaan bij ac of dc maar de voor en nadelen zijn nu wel duidelijk. Koen bedankt.
Beste Koen,
Ik wist het eigenlijk al, maar toch belangrijk om te weten.
Ik heb zelf marklin en door echtscheiding heb ik alles afgebroken maar hoop toch weer opnieuw te beginnen tzt.
Goed artikel,al mijn vragen zijn beantwoord.
Groeten,
Bas
Was nuttig bedankt.
Hebben Jullie nog wat gegevens over een rij duinen te maken langs mijn raam 3m lang en 25cm breed met fietspad een slootje en dan de randstadrail er langs MVG Cees
uit mijn vak bekend ,duidelijk uitgelegd
andries
Reactie op reactie vanJacques Broos op 17 februari 2013 om 13:32
Ik heb overigens een vraag aan Gerrit. Ik heb Märklin maar welke andere fabrikant heeft locss waarmee ik op mijn 3 rail wisselstroom baan kan rijden?
Antwoord: ik heb goede ervaring met Roco (V-plan), Piko (Hondekop) en Rivarossi (Dubbeldekker, iets aangepast door Wentink Apeldoorn).
mvr.gr.
Gerrit
Duidelijk artikel. Misschien nog nuttig om de symbolen voor beiden te vermelden, alsmede de vermelding AC en DC?
Groet,
Frans
Duidelijke uitleg.
Ik blijf bij gelijkstroom; is toch mooier!
leuk stukje gelukkig beschik ik over beiden systemen, misschien dat je het een keer kunt aanvullen met digitaal rijden want dat is iets waar steeds meer hobbyisten naar toe overgsan gr Henk
Heel mooi om het verschil te weten.
Zelf heb ik gelijkstroom het is best om te doen.
Groeten Arjan
goed om weten
ik vond dit artikel zeer nutig , ik zelf rijd met Märklin en bezit ook locomotieven van andere merken , die ik zelf heb omgebouwd , alleen is dit te doen door ervaren modelbouwers , omdat je bij de producent de wisselstroom wielen moet bestellen
en je plaats moet maken voor een sleper .
Het punt is volgens mij:
Wil je veel rijden met je treinen, wisselstroom
Wil je je baan meer aankleden, gelijkstroom
groet Bouke Nobach
P.s. Een combinatie zal wel moeilijk wezen/zijn!!!!!!!
Was nuttig maar uit als blijkt dat jouw voorkeur uit gaat marklin wisselstroom. Ik heb bijde systemen en werkt goed
herman
Heel goed bedankt.
IK bezit Marklin een spoorbaan met 3 nievau’s dit alles in M rails en wissels nu ben ik bezig deze te digitalizeren ik had de keuze alles buiten of verder met gaan met wat ik heb 15 analoog stoomloc’s tot opp baan is ongeveer 10 vierkante meter een hoop wissels en seinen een flinke inverstering gedaan in de loop der jaren .de keuze was snel gemaakt verder gaan met wat ik had
De ombouw doe ik met TAMS elektronik en besturing met koploper
het voordeel is dat de motoren van de lock’s blijven op wisselstroom lopen zodat ik ze niet opgelijkstroom moet overschakelen
Het is een beetje zoeken en proeven doen en het beste middel om dit tot een goed werkende baan is GEDULD
Ik ben er tevreden over het werkt naar believe
mijn loopbaan was seingever bij de spoorwegen
Groeten François De Seingever (op pensioen)
Was interessant.
Ik heb 2-rail gelijkstroom; Fleischmann / Roco/ Piko.
Zolang ik de rails maar regelmatig schoonmaak werkt het prima.
Hart. Gr. Jan Noordijk
Vroeger gereden met Fleissmann . Je moet inderdaad schone rails
hebben , Hij weigerde nog al eens . Dan een lapje bevochtigd met
spiritus en hij reed weer even . Toen weer terug naar Marklin. Is
bedrijfszekerder . Fleissmann koppelingen voorzien voor die van
Marklin . Kocht je vroeger , ik ben van een andere generatie ,
in Rotterdam in de Rosestraat . Bij Erics Hobby shop , Die had alles . Losse buffers , scheenplaten , sleepcontacten Ja , alles ! Men zegt wel eens de duvel en ze`n ouwe moer. Voor dit
artikel van jou . Voor mij gesneden koek , maar kan mij voor –
stellen dat er veel van te leren valt . Bedankt en groetjes ,
Krijn Vis Gouderak .
Ik ben N rijder dus voor mij speelt dit niet .anders was ik waarschijnlijk Marklin rijder geworden en dan wisselstroom rijder
Vr.gr. Tj de Jong
Beste Koen,
Ik vind je stukjes altijd lezenswaardig, maar Märklin is niet de enige aanbieder van drierail materiaal. Bijna alle H0 wagons, soms na vervanging van de koppeling kun je op de drierailaan gebruiken. Naast Märklin produceren ook Brawa, Roco, Liliput, Fleischmann, Piko en Artitec bieden drierail loks aan. Dus ook voor de drierail is de keuze bijzonder ruim. Alleen voor de rail zelf ben je gebonden aan Märklin.
Interessant artikel. Ik begin net met een paar (gekregen) vooroorlogse treinen van Bing en Marklin met sleepcontact, dus wisselstroom. Ik was er (als beginnende leek) nog niet achter. Nu wel. Dank en zie met interesse het volgende artikel tegemoet.
Hoi Koen;
Duidelijk beschreven en voor een ieder leesbaar.
Ga zo door, het is verademend om eens NIET in ambtelijk Nederlandsse taal geschrevene te mogen lezen!
Mvg. Peter.H.
Natuurlijk hebben beide systemen grote aanhang. Marklin is in principe een monopolist in het wisselstroom gebied. Ook dat is een overweging. De meeste wagons kunnen trouwens prima en snel omgebouwd worden door er even andere wielen in te steken. Meestal is dit gratis bij aankoop. Waar ik behoefte aan heb is een artikel over digitale systemen voor wisselstroom. Marklin wordt voor mij onbetaalbaar (60215) en laat producten te snel opvolgen. Ik heb dan ook een computer voor enkele tientjes neergezet met dezelfde funties. Maar wat zijn betaalbare alternatieven? Overstappen naar ECU? Uhlenbrock? of toch marklin?
Rene
heel goed beschreven en nuttig.
vrgr, jaap
Ben al jaren Marklin Fan en het grote voordeel vindt ik de goede geleiding en geen gedoe met een keerlus.
Theo
HEEL NUTTIG EN LEERZAAM
Hallo Koen,
Heel nuttige informatie, in het verleden had ik reeds gekozen voor wisselstroom (marklin), min of meer toevallig. Na het lezen van het artikel is me een en ander veel duidelijker geworden.
Ben tevreden over de wisselstrom prestaties. Heb ook een treinstel van Rivarossi en een loc van Roco, loopt alemaal prima.
Groet
Alex Varekamp
Dat is mooi ik was ieder geval een van de mensen die de vraag gesteld heeft.
Ik ben bijna 57 en wil gaan herbeginnen na de verbouwing van ons huis in Duitsland.
Als kind altijd wel een eenvoudige baan gehad maar tegenwoordig is het toch wel iets anders.
Bedankt voor het plaatsen en ik denk dat ik toch maar voor de Marklin ga.
Nu alleen nog uitzoeken waar te kopen gewoon in Nederland of Duitsland of misschien wel via Marktplaats hoewel ik daar best nog negatief tegenover sta.Want als leek weet je niet of iets goed is wanneer er niets te zien is(dus alles in een doos zit)
Met vriendelijke groet,
Ronny Elderkamp
Dit is de eerste keer, dat ik op papier de voor en nadelen van gelijk of wisselstroom zie. Sommige mensen vinden ook, dat gelijkstroom beter regelbaar is; hiermede zullen ze de snelheid wel bedoelen. Persoonlijk heb ik beide systemen gehad en heb daar dus veel ervaring mee. U spreekt van stof op de rails, jawel, maar er is helaas ook (veel) vet op de rails van olie uit de locomotieven. Hoe gering ook gesmeerd, ze laten altijd wat achter op de rails! Hierdoor neem ik nooit meer gelijkstroom. Wat de meerkeuze aan rollend materiaal betreft. Valt wel mee, als je bedenkt dat de wagons van gelijkstroom ook op wisselstroom rijden. Er is alleen een koppelingsprobleem met de locomotief en wie handig is weet daar wel raad op!
Hallo Koen
Bedankt voor de informatie, de keuze was voor mij niet moeilijk, ik heb al jaren een wisselstroom baan maar wil weer opnieuw gaan bouwen en dat is elke informatie welkom.
Gr. Willy
Hoi Koen.
Ik rij met gelijkstroom en wisselstroom,ik vind ook dat je met wisselstroom minderproblemen hebt dan met gelijkstroom.
maar met jou tips kom ik een stuk verder.
bedankt
Heel nuttig. Ik heb gelijkstroom van Fleischnann. Op hetzelfde baanvak rijden 2 treinen onafhankelijk van elkaar. Eén op railafname en één op bovenleiding. Hoe werkt dit ?
Duidelijke omschrijving met voor / na-delen, zeker voor de beginner een goede handleiding.
Hallo Bouke,
Combinaties zijn ook mogelijk. Zelf rij ik met zowel gelijk als wisselstroom. De buitenbaan is wiselstroom en de binnenbaan met zijlijn zijn gelijkstroom. Bij mij zijn de binnen- en buitenbaan volledig gescheiden.
Omdat de linker- en rechter spoorstaaf bij Marklin K-rails electrisch van elkaar gescheiden zijn kun je er ook met gelijkstroom treinen op rijden. Alle wagens moeten dan wel met geisoleerde wielen zijn uitgerust en er mag tijdens “gelijkstroom sessies” uiteraard geen wisselstroom materieel op de baan staan.
Met Marklin C-rails is het ook mogelijk maar moet eerst de verbinding tussen de linker- en de rechter spoorstaaf onderbroken worden.
Een punt in het nadeel van Marklin is dat het zeer langzaam rijden erg moeizaam gaat, in ieder geval met analoge loks en met loks die later gedigitaliseerd zijn maar waarbij de veldspoel niet is vervangen door een permanente magneet en het originele driepolige anker niet is vervangen door een vijfpolig anker.
Hans Dummer
Een nuttig stukje informatie dat het begrip zeker versterkte.
Zelf zoek ik nog info om een stukje ROCO rails te isoleren om de loc te laten stoppen bij een rood sein… Nog even verder zoeken?
Duidelijke uitleg voor de beginner in begrijpbare taal. Ik heb dit artikel gebruikt omdat ik het zelf niet beter kan uitleggen aan een jongeman, die interesse heeft voor modeltreinbanen.
Vriendelijk dank,
Corky
Dit is klaar en duidelijk, zeer leerzaam, waarvoor mijn dank !
veel foutjes maar die komen door het gebrek aan kennis over modfelspoor in vershillende schalen en merken
Ter informatie Märklin is niet het enige merk met drie rail systeem. Niet te vergeten zijn TRIX-Express en lionel Amerika. Deze merken hebben een drie rail gelijkstroomsysteem waarbij trix Express niet meer gemaakt wordt. Buiten dat zijn er veel merken op de markt die in de schaal S en ) werken met drie rail systemen.
Dan het N-spoor er zijn mensen die niet weten dat er in N-spoor ook een drie rails systeem op de markt was. De eerste produktie van Ibertren-N reed op een drie rail systeem.
Niet te vergeten is dat ‘Märklin uit een speelgoedbaan ontwikkeld isa en dat de goede stroomafname niet door de pukko’s komt maar door het sleepcontact van 7 cmm welke onder al de loks te vinden is. Dan een heel grote misser is dat Märklin niet meer de enige fabrikant is die wisselstroom loks op de markt brengt, Roco, fleischmann, Hornby, bachmann, lilliput, Piko hebben allen wisselstroom loks in hun programma. Dus realistisch of niet H0 gelijkstroom kan net als Wisselstroom heel goed rijden als je er zelf mar wat aan doet
Bijkomend voordeel voor drierail is dat andere merken dan Marklin veelal om te bouwen zijn naar drierail,of zelfs af-fabriek verkrijgbaar zijn voor een meer acceptabele prijs
Bij Marklin berekent men het gewicht in goud!
mvg
Ik vind het heel interessant als 81 jarige, ik heb gelijkstroom rail van Roco HO
En een NS lok 1630 serie die wil ik op de bovenleiding aandrijven
Maar hoe sluit ik die aan ?
Er is een schroefje op het dak wat ik 90 gr. naar links gedraaid heb zoals aangegeven, maar ik doe iets fout met de voeding denk ik en krijg er geen beweging in.
Hartelijke groeten. Albert
Hallo Koen,
De uitleg over tweerail en drierail verschillen behoeft geen enkele aanvulling.
Echter, in dit tijdperk waarin meer en meer mensen gan kiezen voor digitaal rijden, zou ik de termen gelijkstroom rijden en wisselstroom rijden beter willen weglaten.
Immers met digitaal rijden is er enkel nog wisselstroom.
Digitaal gelijkstroom rijden is gewoonweg niet mogelijk.
Dat er in de lokdecoder gelijkrichting plaats vind om de gelijkstroom motor uiteindelijk te voeden is natuurlijk een feit, maar op de rails blijft het wisselstroom.
beste,
ik ben niet zo met stroom,maar zoals dit nu is uitgelegd
snapt een kind het nog
dank u wel
ik kan nu mijn keuzes maken
gr john
Zeer interessant artikel.
Echter ik heb geen keuze. Ik heb zoveel HO Marklin staan dat ik geen keuze heb.
Wel een goed artikel als je nog moet beginnen.
Ben een keuze aan het maken welk baanplan het gaat worden. Afmetingen is niet z’n probleem. Rails denk ik ook niet, denk dat ik meer dan genoeg heb. Baanplan moet ook een dubbelspoor worden met 2* een opstelstation aan elke kant.
Ben electronicus, dus wil alles zelf maken. Opstelsporen moet automatisch gaan. Heb nog vele uitdagingen te gaan.
Blijf op dit forum allert. Staan goede artikelen op.
Bedankt.
Enorm heldere uitleg wat een goede begripsvorming van de basis van de modelspoorbaan ten gevolg heeft.
Ik ben benieuwd naar de vervolgverhalen om mijn kennis uit te breiden voordat ik opnieuw met mijn treinen (samen met mijn kinderen dit keer) aan de slag ga.
Ga vooral zo door Koen
Ja, Koen, duidelijk verhaal, over gelijk en wisselstroom, ik kom dan ook uit de wereld der telefonie dus de verschillen zijn mij duidelijk, maar toch nog bedankt voor de opfriscursus.
Vriendelijke groeten, Johan Beekhuis.
awesummmmm
Zeer nuttig. Weet door tekening meteen hoe het werkt. De rest wat ik weten wilde volgt hieruit aangevuld met uw prima verhaal.
Ik vraag mij af of het mogelijk is om een analoge wisselstroom trein via elektronica langzaam te laten optrekken en afremmen dus zonder de grote knop op de trafo zelf te hoeven bedienen…
Bij gelijkstroom is dat niet zo moeilijk maar bij wisselstroom…een nadeel?
Ik ben nieuw in de wisselstroom en heb zelf geen idee.
Dit was nou precies het antwoord dat ik aan het zoeken was. Ten eerste om nou precies het verschil vast te stellen en daarnaast om een keuze te maken voor twee- of drierail systeem. H0 stond al vast
Ik mis nog een belangrijk nadeel van wisselstroom.
De treinen maken veel meer herrie door die sleper..
Gelijkstroom treinen rijden veel zachter en mooier.
Vrijwel alle professionele liefhebbers, rijden gelijkstroom.
Ook de exclusieve en best afgewerkte treinen, zijn allemaal gelijkstroom.
Ik mis nog een belangrijk nadeel van wisselstroom.
Treinen maken veel meer herrie.
Gelijkstroom treinen rijden veel zachter.
Ook rijden vrijwel alle professionele hobbyisten met gelijkstroom.
De exclusieve merken met de best afgewerkte treinen, zijn tevens allemaal gelijkstroom.
Het Marklin systeem is eigenlijk verouderd, maar door wat er in het verleden allemaal van is uitgebracht, is het onmogelijk geworden om dit voor Marklin nog te veranderen..
Marklin is alles behalve verouderd!
Dat pro’s voor gelijkstroom gaan is puur en alleen vanwege het waarheidsgetrouwe veel storen zich aan de puko’s
En Marklin digitale banen kunnen misschien zelfs wel beter langzaam rijden door de grotere contact oppervlakte.
En er zijn tegenwoordig ook genoeg looks die niet meer geluid maken dan een gelijkstroom lok door geluidsarme slepers.
Eindelijk een uitleg die alle andere overbodig maakt.
zeer nuttig
Zeer interessante en goede uitleg.
Duidelijk genoeg en zeker handig voor een beginner die nog moet kiezen en dan zijn de tekeningen ter ondersteuning. Alleen jammer dat de handel, naar mijn mening, wat onduidelijk blijft. In de Marklin Catalogi vind je niets terug over gelijkstroom voedingen en of rails terwijl ze wel HAMO locs verkopen. De handel is er niet echt duidelijk over. Heb zelf een Marklin 3 rail systeem maar wil er naast nog een trambaan op 2 rail systeem bij nemen. Gebruik daar Atlas modellen voor met een Skip aandrijving.
Bedankt.
Heel interessante uitleg ik ben net begonnen en snapte het nog niet goed.
Ik heb nog één vraag:
Kunnen locomotieven van fleischmann of een ander merk met gelijkstroom nou wel of niet op een baan van marklin met een delta-systeem.
Ik hoor het graag!
Gr. Matthias
Ik ben net met een modelbaan begonnen en deze informatie was erg nuttig!
Ik heb nog wel een vraag: Kunnen locomotieven van een merk als Fleischmann of een ander merk met gelijkstroom nou wel of niet op mijn een baan van Marklin met een delta-systeem rijden?
Ik hoor het graag!
Gr. Matthias
oeps dat was één te veel!
Sorry!
ik heb het gelezen van de tweerail. maar hij doet het nog niet .
merrik trein: lima
merik trafo: hema
stroom soort: gelijk
nog mals bedankt !
goede informatie hier in het voordeel van het merk marklin heb ik zo de indruk
niets mis mee zou ik zeggen maar toch? goede reclame is van goud waard op wat manier je het ook voorstelt groeten.
Ik heb het boek besteld, want ik kom er niet uit wat ik nu eigenlijk voor modeltreinbaan wil gaan gebruiken, ik weet al wel wat ik voor formaat wil, H0, maar hoe ik het daarna wil gaan doen weet ik nog niet, ik heb liever niet digitaal, ik wil zelf nog een deel de controle blijven houden en vind het leuk om zelf ook nog e.e.a. te mogen knutselen (digitaal klinkt mij als teveel klaar en ik wil zelf ook dingen kunnen maken en ben dus op zoek naar de fase na de transformator, volgens mij is dit elektrisch (klopt ook niet helemaal dit verhaal)). Ik zie veel zaken langskomen en weet nog steeds niet wat nu wijsheid is, heb de ruimte om te bouwen en wil graag investeren in deze hobby (ook voor mijn neefjes!). Heb ze al meegenomen naar Diorama in de Efteling en hoop een soortgelijke magie ook te kunnen bouwen.
Ik mis de uitleg of het mogelijk is om op een 2 railsysteem met meerdere Locs onafhankelijk van elkaar te rijden, wat naar ik begrijp met een 3 railsysteem wel mogelijk is…..of moet je bij een 2 railsysteem per Lock een trafo hebben
Wat ik jammer vind is haast nergens info te vinden over :
Marklin cs 3 in combinatie,
Met oude k83/84
Vliessmann 5217
Stop en start tracks
Hoe je alles het best aan kan sluiten en wat wel of niet met elkaar werkt,
Mvg
P. Van Dalen
voordeel gelijk stroom minder vonken
3-rail is ook zeer gebruikelijk in het Amerikaanse O-gauge of O-scale, wat ongeveer overeenkomt met spoor 0 in Europa.
Lionel is in Amerika al ruim 100 jaar actief met 3-rail welke naar mijn weten 18V a 20V gelijkstroom is. Het 3-rail is tevens een High Rail-systeem met hoge spoorstaven en wielflenzen.
Het merk Lionel levert uitsluitend 3-rail, maar merken zoals MTH, 3rd-rail Sunset Models en Atlas leveren ook 2-rail. In Amerika is 3-rail echter het meest gangbaar en is er hier juist het meeste voor te vinden. Met name de 3-rail 2e-handsmarkt is er groot.
Lionel en MTH zijn van gegoten aluminium. 3rd rail, Overland Models en Key Models zijn geheel van messing wat voor mooiere details zorgt.
Goede uitleg, top!
Top ????
Misschien zie ik iets over het hoofd, maar het algemene punt hier lijkt: 2-rails is DC, 3 rails is AC. Nou ben ik helemaal niet thuis in de modelspoorwereld, maar heb wel zojuist een doos met Trix materiaal 3-spoor gekregen vanuit familie.
Echter, alle transformatoren geven daarop aan dat voor locs de DC uitgang wordt gebruikt, voor de wissels AC.
Met een 3-spoor kun je in theorie toch ook prima DC hebben, ipv de 2 polen uit de beide rails, 1 uit rail en 1 uit middenspoor?
Gaat overigens om spul van wel 60 jaar oud, dus misschien dat dat in de loop van de tijd is verdwenen uit assortiment?
ik heb toch een vraag
kan een locomotief rijden op een gelijkstroom en wissel stroom
dit is wat ik niet weet
ik hoop dat iemand dat kan vertellen
alvast bedankt
Beste schrijver. Dit artikel klopt niet. In dit artikel wordt wisselstroom gekoppeld aan 3-rail en gelijkstroom aan 2-rail. En vervolgens worden de eigenschappen van 2-rail en 3-rail gekoppeld aan gelijkstroom en wisselstroom. Echter, morgen kan er een fabrikant zijn die 2-rail wisselstroom op de markt brengt. En er bestaan (lees eerdere reacties) gelijkstroom op 3-railsystemen.
M.a.w.: Een 3-railsysteem zal nooit last hebben van kortsluiting in een keerlus, ongeacht of er wissel- of gelijkstroom op staat. De uitspraak ” Het nadeel dat gelijkstroom heeft met het maken van een keerlus is bij wisselstroom niet aanwezig” klopt dus niet.
De uitspraak “een wisselstroom wagon niet op een gelijkstroom baan kan rijden” klopt ook niet. Het zou moeten zijn: “Een wagon gemaakt voor 3-rail kan nooit rijden op een 2-rail systeem”.
Bij het drierail systeem zijn de contactpunten en een van de spoorstaven verbonden met de transformator, de andere spoorstaaf staat in verbinding doordat de assen anders dan bij gelijkstroom niet geïsoleerd zijn, dit is ook de reden dat een wisselstroom wagon niet op een gelijkstroom baan kan rijden (dit veroorzaakt kortsluiting) en maar een gelijkstroom wagon wel op een
Inderdaad Martin, dat heb je goed gezien. Goed gelezen. Heb hier een stukje tekst gekopieerd, …nou,…grote onzin wat die man schrijft !!!! “De andere spoorstaaf staat in verbinding…blabla… Heel simper : Bij wisselstroom is het puntcontact de plus. (+) , de spoorstaven de min. (-). Basisgezegde van Marklin is, dat men dat zegt,dat er een betere stroongeleiding daardoor is. Door de massa in beide spoorstaven. Bij gelijkstroom is een(1) rail ,meestal links, de + , de andere spoorstaaf is de -. Heb naast mijn HO Marklin baan a 25 m2 , een HOe baan er door lopen. Met twee keerlussen erin. Deze zijn eenvoudig op te lossen met een keerlus decoder.De ompoling moet minimaal de langst loklengte hebben,anders ontstaat er kortsluiting. Een wisselstroomwagon op een gelijkstroombaan is gewoon geen probleem. Heb er hier zat rijden , van ROCO ,Tillig en dergelijke. Gelijkstroonwagons zijn aan een zijde geisoleerd, vanwege het plus/min probleem. Gewoon in de winkel , misschien op een beurs, laten omwisslelen. Mag nooit geld voor gevraagd worden. Altijd kosteloos. Ook is het zo, dat er al meerdere fabrikanten zijn,buiten Marklin om, die reeds wisslestroom loks maakt. De informatie die in dit boek staat is erg nutteloos, en zijn niet, cq. niet helemaal correct.
Ook de tekening, van de twee loks, met de blauwe en rode draad eronder is niet correct. Bij het gelijkstroomplaatje , de rode draad links, OK, de andere draad staat als blauw. dat zijn impulsdraden, zoals bij wissels en seinen, naar k83 en k84 modules bijvoorbeeld. Verkeerde interpretatie. Het rechter beeld is helemaal uit den boze. Hij tekent een blauwe fase kleur draad, op de middenrail, (+) , en de rode op een spoorstaaf , ofwel (-) , die is bruin, ten eerste, en ten tweede, die mogen naar BEIDE spoorstaven leiden. Beide spoorstaven in het wisselstroom systeem zijn massa.
Bij het drierail systeem zijn de contactpunten en een van de spoorstaven verbonden met de transformator, de andere spoorstaaf staat in verbinding doordat de assen anders dan bij gelijkstroom niet geïsoleerd zijn, …….
Verkeerde uitleg , correctie : Bij het drierail systeem zijn de contactpunten zijnde de voeding van de motor. De beide spoorstaven, dien als massa geleider. Dit zorgt bij het (Marklin) wisselstroom systeem zijnde voor een betere geleiding, ofwel ,rijeigenschappen. Niet de andere spoorstaaf dus,…maar ; De BEIDE spoorstaven….
Kortom, geen correcte informatie , in dit boek.
kan een marklin wagon ook rijden op wisselstroom of moet deze op gelijkstroom rijden
Ik rij Fleischmann H0 en Roco, Lima zijn deze voor wissel of gelijkstroomstroom.
Ik heb een soort attractie gekocht bestaande uit een mini trein op rails voor kinderen. Hierbij zit er rond stukje rails welke aan 1 zijde (verwacht de plus) de stukken rails met kabel verbonden zijn. Op de transformator staat dat het wisselstroom is. Maar nu weet ik niet waar ik de minkabel op moet aansluiten: wie kan mij helpen. Foto’s via whatsapp 062821833
Er is gelijkstroom en wisselstroom,
er is 2-rail en 3-rail,
bedien hebben niets met mekaar te maken, wisselstroom kan op 2-rail, en vice versa.
Historisch gezien gebruikt men meestal (95%) wisselstroom op 3-rail, maar dit komt omdat 1 van de grootste leveranciers dat aanbied.
Spijtig genoeg zie ik dit misverstand op talloze plekken opduiken.
Dan hebben we het nog niet over digitale systemen,
Heb twee Liliput locs op Marklin rails (analoog, wisselstroom). Bij vooruit rijden functioneert de kopverlichting niet. Bij achteruit rijden doen de achterlichten het wel. Kan de oorzaak niet vinden en heb geen idee wat ik er aan kan doen.
nuttige informatie en helder uitgelegd